Binek Taşı Nedir?

Binek taşı, Osmanlı döneminde at ya da at arabasına binip inmeyi kolaylaştırmak için kullanılan taş yapılara verilen isimdir. Yol kenarlarına, konakların önüne, cami ve medreselerin avlularına konulurdu.

Bu taşlar, özellikle yaşlılar, kadınlar ve yöneticiler için büyük kolaylık sağlardı.

^{Binek Taşı, Beylerbeyi Camii (Kültür Envanteri)}

Nereden Geliyor?

Binek taşlarının kökeni, Anadolu Selçuklularına kadar uzanır. Göçebe Türklerin atla olan yakın ilişkisi Osmanlı şehirlerinde de devam etmiş ve binek taşları şehirlerin bir parçası olmuştur.

Nasıl Görünürdü?

• Taşları genellikle kalker ya da bazalt gibi dayanıklı taşlardan yapılırdı.
• Kare, dikdörtgen ya da yuvarlak tabanlı olabilirlerdi.
• Bazılarında merdiven basamakları, yazılar veya süslemeler bulunurdu.
• Büyük konakların önündeki binek taşları daha gösterişli yapılırdı.

^{(Yapay zeka ile oluşturulmuştur)}

Ne Anlama Gelirdi?

Binek taşları sadece pratik bir araç değildi.

• Osmanlı toplumunda ata binmek güç ve soyluluk göstergesiydi.
• Gösterişli bir binek taşı, ev sahibinin önemli biri olduğunu anlatırdı.
• Edebiyatta ve halk hikâyelerinde “binek taşı önünde vedalaşma” gibi ifadeler kullanılırdı.

Günümüzde Nerede Görülür?

Günümüzde birçok binek taşı kaybolmuş olsa da İstanbul, Bursa, Edirne, Amasya ve Safranbolu gibi şehirlerde hâlâ görülebilir.

Bazıları müzelerde veya kamu binalarının önünde sergilenmektedir.