Ekmekçizade Kervansarayı (Edirne)

Ekmekçizade Kervansarayı, Edirne ilinde bulunan bir Osmanlı dönemi yapısıdır. Kervansaraylar, tarih boyunca uzun yolculuk yapan tüccar ve yolcuların, hem kendilerinin hem de hayvanlarının konaklaması için inşa edilen tesislerdir. Bu yapı, 17. yüzyıl mimari özelliklerini sergileyen bir örnektir.

Zaman Yolculuğu: Yapım Süreci

Kervansaray, 1609 yılında (Hicri 1018) inşa edilmiştir. Yapının inşasını dönemin Başdefterdar'ı (Osmanlı maliyesinden sorumlu kişi) olan Ekmekçizade Ahmet Paşa emretmiştir. Kervansaray, o dönemin padişahı I. Ahmed'e sunulmuştur.

Yapının ana mimarı, Mimar Sinan’ın yetiştirdiği ustalardan biri olan Sedefkâr Mehmed Ağa'dır. İnşaat sürecinde kendisine Edirneli Mimar Hacı Şaban Ağa yardım etmiştir. Yapı malzemesi olarak kesme taş, tuğla ve ahşap kullanılmıştır.

^{Ekmekçizade Kervansarayı (Kültür Portal)}

Konumu ve İşlevi

Ekmekçizade Kervansarayı, Edirne'nin Ayşekadın semtinde, eski İstanbul yolunun güzergâhı üzerinde yer alır. Tarihî süreçte bu bölge, önemli ticaret yollarının üzerinde bir durak noktası olmuştur.

Kervansaray, yolculara konaklama, hayvanlarına barınma, alışveriş ve dinlenme imkânı sunmak amacıyla kurulmuştur. Yapı planında konaklama odaları, büyük ahırlar (hayvan barınakları), iki adet şadırvan (suyu içme ve abdest alma amaçlı kullanılan çeşmeli yapı) ve caddeye bakan dükkânlar yer almaktaydı.

^{Ekmekçizade Kervansarayı (Kültür Portal)}

Mimari Yapısı

Yapı, iki ana bölümden oluşacak şekilde düzenlenmiştir. Birinci bölüm, kuzeybatı-güneydoğu yönünde konumlanan ve üstü kırma çatıyla örtülü, dikdörtgen planlı iki büyük mekândan oluşur. İkinci bölüm ise bu kapalı alanların önünde bulunan geniş bir avlu ve bu avluyu çevreleyen dükkân dizilerinden meydana gelir.

Kervansaraya giriş, basık kemerli (yarıçapından daha az yükseliği olan yay şekli) bir kapı ile sağlanır. Kapının üzerinde, yapının yapım bilgilerini içeren mermer bir kitabe (yazıt) bulunur. Kapıdan sonra sivri kemerli bir eyvan (üç tarafı kapalı, önü açık tonozlu mekân) ve ardından revaklarla (üstü örtülü, önü açık geçit) çevrili avluya ulaşılır.