Mancınık, ağır taş veya başka cisimleri uzağa fırlatmak için yapılmış bir düzenektir. Geçmişte savaşlarda şehir surlarını aşmak veya kaleleri yıkmak için kullanılmıştır. Çalışma mantığı basittir: kaldıraç, yay veya iplerle kuvvet biriktirilir, sonra ani bir hareketle bu kuvvet serbest bırakılarak taş ileriye fırlatılır.

^{Mancınık (Yapay zeka ile oluşturuldu.)}

Mancınık Nasıl Ortaya Çıktı?

Mancınığın ilk olarak Çin’de ortaya çıktığı düşünülmektedir. Çin kaynaklarında milattan önce 5. yüzyılda mancınıklardan bahsedilmektedir. Daha sonra Türkler aracılığıyla Batı’ya geçmiş ve Akdeniz’de kullanılmıştır. Batı’da mancınığı ilk defa Siraküza Hükümdarı Büyük Dionysios’un kullandığı söylenir. Müslüman toplumlar bu aleti erken dönemlerden itibaren benimsemiş, Hz. Peygamber döneminde Hayber ve Tâif kuşatmalarında kullanıldığı aktarılmıştır. 

^{Çin'de Mancınık Kullanımı (Yapay zeka ile oluşturuldu.)}

Nerelerde Kullanıldı?

Mancınık, en çok kale kuşatmalarında kullanıldı. Ordu, mancınıkla surları taş güllelerle döver, bazen içinde ateş taşıyan küpler ya da farklı malzemeler de fırlatılırdı. Hem İslâm dünyasında hem de Batı’da şehirlerin savunmasında ve kuşatmalarında mancınıkların büyük önemi olmuştur. Osmanlı döneminde İstanbul’un fethinde toplarla birlikte mancınıklardan da yararlanılmıştır. 

^{Tarihte Mancınık Kullanımı (Yapay zeka ile oluşturuldu.)}

Mancınık Nasıl Çalışır?

Mancınıklar genellikle kaldıraç etkisiyle çalışır. Büyük bir direğin bir ucu ağır taşlarla aşağıya çekilir, diğer ucundaki kısma ise fırlatılacak cisim konur. Ağırlık bırakıldığında biriken enerji açığa çıkar ve taş hızla ileriye doğru fırlatılır.

Bazı mancınık türleri iplerin gerilmesiyle, bazıları ise ağırlık sandıklarının kullanımıyla çalışır. Hedefe ne kadar uzağa taş atılmak istenirse, ağırlık ona göre ayarlanırdı.