Periyodik tablo, doğada bulunan tüm elementlerin düzenli bir şekilde sıralandığı özel bir tablodur. Bugüne kadar keşfedilen 118 element bu tabloda yer alır. Ama periyodik tablo sadece bir liste değildir; bu tablo sayesinde elementlerin özellikleri, birbirlerine benzerlikleri ve nasıl tepkimeye girecekleri gibi birçok bilgi öğrenilebilir.

^{Periyodik Tablo (Türkiye Kimya Derneği)}

Element Nedir?

Element, aynı tür atomlardan oluşan saf bir maddedir. Her elementin kısaltılmış bir sembolü ve bir numarası vardır. Örneğin, Hidrojenin sembolü “H”, atom numarası ise 1’dir. Atom numarası, o elementin çekirdeğinde bulunan proton sayısını gösterir. Ayrıca element kutucuklarında kütle numarası da yazılıdır; bu, protonlarla nötronların toplamıdır.

Periyodik Tablo Nasıl Düzenlenmiştir?

Periyodik tablo, yatay ve dikey kutucuklardan oluşur:

Yatay sıralara periyot denir. Aynı periyotta olan elementlerin elektron kabuk sayıları aynıdır.

Dikey sütunlara ise grup denir. Aynı gruptaki elementlerin son yörüngesindeki elektron sayısı aynıdır ve bu yüzden benzer şekilde davranırlar.

İlk 20 Element

İlk 20 element şunlardır:

Hidrojen (H), Helyum (He), Lityum (Li), Berilyum (Be), Bor (B), Karbon (C), Azot (N), Oksijen (O), Flor (F), Neon (Ne), Sodyum (Na), Magnezyum (Mg), Alüminyum (Al), Silisyum (Si), Fosfor (P), Kükürt (S), Klor (Cl), Argon (Ar), Potasyum (K), Kalsiyum (Ca).

Bu elementlerden birçoğu su, hava ve vücudumuz gibi yerlerde bulunur!

Bazı Özel Element Grupları

🧂 Alkali Metaller (1. grup)

Bu gruptaki elementler çok tepkiseldir. Suya konduklarında gaz çıkarırlar ve köpürürler. Örneğin sodyum (Na), bu gruptadır.

🌱 Toprak Alkali Metaller (2. grup)

Bu elementler de tepkimeye girer ama alkali metaller kadar hızlı değildir. Magnezyum (Mg) bu gruptadır.

🌬️ Halojenler (17. grup)

Halojenlerin son yörüngesinde 7 elektron vardır. Eksik olan 1 elektronu tamamlamak için başka elementlerle kolayca birleşirler. Örneğin klor, bu gruptadır ve tuzun oluşmasında görev alır.

💨 Soy Gazlar (18. grup)

Soy gazlar kararlıdır. Elektron dizilimleri tamdır ve başka elementlerle pek birleşmek istemezler. Örneğin helyum ve neon bu gruptadır.

^{Periyodik Tablo (Depositphotos)}

Metaller, Ametaller ve Yarı Metaller

Metaller parlaktır, ısıyı ve elektriği iyi iletirler. Örneğin bakır ve altın.

Ametaller kırılgandır ve genellikle gaz veya kırılabilir katı hâlde bulunur. Örneğin oksijen ve klor.

Yarı metaller hem metal hem ametal özellikleri gösterebilir. En bilinen yarı metal silisyumdur ve bilgisayar çiplerinde kullanılır.

Bazı Bilimsel Kavramlar

🧲 Elektronegatiflik: Bir atomun başka bir atomdan elektron çekme gücüdür.

💥 İyonlaşma Enerjisi: Bir atomdan bir elektronu koparmak için gereken enerji miktarıdır.

📏 Atom Yarıçapı: Bir atomun büyüklüğünü gösterir.

^{Periyodik Tablo (TÜBİTAK Bilim Genç)}