Toprakkale, Van ilinin kuzeydoğu tarafında, kayalık bir tepe üzerine kurulmuş çok eski bir yerleşim yeridir. Bu bölge, Milattan Önce (M.Ö.) 9. ve 7. yüzyıllar arasında bölgede güçlü bir krallık kurmuş olan Urartular'a aittir. Urartu Krallığı'nın başkenti Van Kalesi (Tuşpa) idi, ancak Toprakkale de krallığın önemli merkezlerinden biriydi.

^{Toprakkale (Kültür Portal)}

Kim Kurdu ve Adı Ne Anlama Geliyor?

Toprakkale'yi, Urartu krallarından II. Rusa'nın (M.Ö. 685-645 yılları arasında hüküm sürmüştür) kurduğu bilinmektedir. Bu nedenle kale, Urartu dilinde "Rusa'nın kurduğu kent" anlamına gelen Rusahinili olarak adlandırılmıştır. Kale, Urartu Krallığı'nın ikinci başkenti olarak da görev yapmıştır.

Kalenin Özellikleri

Toprakkale, uzun ve yüksek bir kayalığın üzerine, kuzey-güney doğrultusunda inşa edilmiştir. Konumu sayesinde Van Ovası'na hakim bir noktadadır. Kaleler, genellikle idari merkezler olarak kullanılırdı ve içinde saray, tapınak ve çeşitli binalar bulunurdu.

Toprakkale'de, Urartu Tanrısı Haldi'ye (Urartu panteonunun baş tanrısı) adanmış bir tapınak olduğu tespit edilmiştir. Urartu tapınakları, kare plana sahip, kuleye benzeyen yapılar olarak bilinir. Bu kalenin bazı bölümlerinde, depolama amaçlı kullanılan ve pithos adı verilen büyük küpler bulunmuştur.

^{Toprakkale (Kültür Portal)}

Neden Önemli?

Toprakkale, yalnızca Urartu mimarisini gösteren bir yapı değil, aynı zamanda bilimsel araştırmalar için de önemlidir. Yapılan kazılarda bronzdan yapılmış taht parçaları, adak kalkanları, fildişi eserler ve üzerinde çivi yazısı olan tabletler gibi değerli buluntular ortaya çıkarılmıştır.

Bu buluntuların bir kısmı İngiliz, Rus ve Alman müzelerinde, bir kısmı ise Ankara'daki Anadolu Medeniyetleri Müzesi ve İstanbul Arkeoloji Müzeleri'nde sergilenmektedir. Örneğin, Tanrı Haldi'ye ait bir sunak masası İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde görülebilir.