Türk kırmızısı, pamuklu kumaşları canlı ve kalıcı kırmızıya boyamak için kullanılan özel bir boya tekniğidir. Osmanlı döneminde Anadolu’da geliştirilmiş ve Avrupa’ya da buradan yayılmıştır.

Avrupalılar bu renge, Edirne’de çok üretildiği için “Rouge d’Andrinople” (Edirne Kırmızısı) adını vermiştir.

^{Türk Kırmızısı (Yapay Zekâ ile Oluşturulmuştur)}

Nasıl Yapılırdı?

Türk kırmızısı, kökboyası bitkisinden elde edilen kırmızı pigmentlerle yapılırdı. Kumaş, zeytinyağı, şap (alüminyum sülfat), soda ve başka katkılarla işlenir, daha sonra boyanırdı. Bu yöntem sayesinde kırmızı rengi çok parlak ve kalıcı olurdu.

^{Türk Kırmızısı Kökboyası (AA)}

Nerede Kullanıldı?

Türk kırmızısı, Osmanlı döneminde Bursa ve Edirne gibi dokuma merkezlerinde üretilip tüm dünyaya ihraç edilirdi.

Bu renk:

• Bayraklarda
• Üniformalarda
• Dekoratif kumaşlarda ve el sanatlarında çok tercih edilirdi.

^{Türk Kırmızısı (AA)}

Avrupa’ya Nasıl Yayıldı?

Çok eski zamanlarda bu boya tekniği Avrupa’ya taşındı. Fransa, İngiltere ve İskoçya’daki fabrikalar uzun süre orijinal yöntemi öğrenmeye çalıştı. Türk kırmızısı, Batı’da kalite simgesi hâline geldi.

Bugün Ne Durumda?

Modern tekstil fabrikaları artık sentetik boyalar kullanıyor. Ama Türk kırmızısı tekniği, hâlâ bazı el sanatları atölyelerinde yaşatılmaya çalışılıyor ve kültürel mirasımızın bir parçası olarak korunuyor.