Köken

Afiş yutmak deyimi, mecaz anlamda “gösterişli yalanlara inanmak, aldatılmak” anlamında kullanılır. Özellikle propaganda, reklam veya süslü sözlerle kandırılan kişileri tanımlamak için söylenir. Afiş: Fransızca affiche “duvara yapıştırılan ilan, poster” anlamındadır. Türkçeye doğrudan Fransızcadan geçmiştir. Göstermelik, dikkat çekici anlam çağrışımıyla mecaz anlam kazanmıştır. Yutmak: Eski Türkçe yūt- fiilinden gelir; “ağza alıp yutmak” temel anlamının yanı sıra mecaz olarak “kandırılmak” anlamını da taşır. Bu fiil, Eski Türkçe yuv- “yuvarlamak” kökünden +It- ekiyle türetilmiştir.

Kullanım Alanları

Mecazî anlamda: Kolayca kandırılmak, propagandaya inanmak, aldatıcı reklamlara veya ideolojik söylemlere safça güvenmek anlamında kullanılır. Örneğin: “Artık bu seçim vaatlerine kimse afiş yutmuyor.”

Günlük konuşma: Özellikle halk arasında, kişinin fazla saf olduğunu veya kolay ikna edildiğini belirtmek için söylenir.

Siyasi ve toplumsal eleştirilerde: Medya, reklam ve siyaset dili eleştirilerinde, manipülasyona uğrayan kitleleri tanımlamak için mecazî bir araç olarak kullanılır.

Sözlü kültür ve espri dili: Alaycı bir tonda, abartılı söylemlere kanmamayı vurgulamak için mizahi bağlamda da yer alabilir.