Afyon sucuğu, geleneksel yöntemlerle hazırlanan, en az %15 oranında manda eti içeren ve Afyon ili sınırlarında üretilen, zengin baharat karışımıyla karakterize edilen özgün bir et ürünüdür. Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından “Mahreç İşareti” olarak tescillenmiş olup, yöreyle özdeşleşmiş coğrafi işaretli ürünler arasında yer almaktadır.

^{Afyon Sucuğu (AA)}

Ürün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri

Afyon sucuğu, sığır ve manda etinin belirli oranlarda karıştırılmasıyla elde edilir. Ürünün en az %15’i manda eti olmak zorundadır; bu oran, Afyon sucuğunu diğer sucuk türlerinden ayıran temel özelliktir.

Görünüm: Kangal (at nalı şeklinde) veya düz (parmak tipi) formlarda üretilmektedir. Yüzeyi kuru ve kırmızımsı kahverengi tonlarındadır.

Tat ve Aroma: Baharat karışımında kırmızı biber, kimyon, karabiber, sarımsak, yenibahar, zencefil gibi malzemeler yer almakta; bu da Afyon sucuğuna kendine has yoğun bir aroma ve tat kazandırmaktadır.

Bileşenler: 100 kg sucuk üretiminde ortalama olarak 70,32 kg et (en fazla %85 sığır, en az %15 manda), 22 kg içyağı, 7,68 kg baharat ve katkı maddesi kullanılır. Tuz, biber, kimyon, sarımsak, şeker gibi bileşenlerin miktarı Türk Gıda Kodeksi’ne uygun şekilde sınırlandırılmıştır.

Ayırt Edici Özellikler: Ürünün ayırt edici yönü, manda eti kullanım zorunluluğu ve geleneksel üretim tekniklerinin korunmasıdır. Etin dinlendirilmesi, iki aşamalı kıyma işlemi ve doğal fermantasyon süreçleri ürün kalitesini belirleyen unsurlardır.

Üretim Metodu

Et Temini: Afyon ili sınırlarında en az 3 ay süreyle açık veya kapalı çiftliklerde beslenen sığır ve mandalardan elde edilen etler kullanılır.

Et Hazırlığı: Kesilen hayvanlardan elde edilen etler, tendon, fasia, damar ve lenf bezlerinden ayrılarak iri parçalar hâlinde dinlendirilir. Ardından iri kıyma makinesinde çekilir.

Baharatlama: Dinlendirilmiş et üzerine içyağı, baharat ve katkı maddeleri ilave edilir. Karışım, ince kıyma kıvamına getirilinceye dek tekrar çekilir.

Bağırsak Dolumu: Hazırlanan sucuk hamuru, sığır bağırsağına hava kalmayacak şekilde doldurulur.

Şekil Verme: Kangal tipi ürünlerde bağırsağın her iki ucu boğumlanarak bağlanır. Düz kesimlerde bağırsağın her iki ucu kesilerek düğümlenir.

Fermantasyon veya Isıl İşlem: Askılara alınan sucuklar doğal veya kontrollü ortamlarda (22–30 °C, %80–90 nem) fermantasyon ve kurutma işlemine tabi tutulur. Alternatif olarak ısıl işlem uygulanabilir.

Coğrafi Sınır ve Denetim

Afyon sucuğunun üretimi yalnızca Afyon ili sınırlarında ve yöreye özgü hayvan besleme ve et işleme koşullarında gerçekleştirilir. Tüm üretim aşamaları bu coğrafi sınır içinde yapılmak zorundadır.