Agulhas Deniz Feneri, Güney Afrika'da, L'Agulhas kentinde yer almaktadır. Fener, Güney Afrika kıyılarındaki ilk düzgün tasarlanmış ve donatılmış deniz feneri olup Hint Okyanuslarının birleştiği noktayı işaret eder. Ayrıca denizcilik geçmişindeki teknolojik dönüşümün de bir simgesidir. Kıtanın en uç noktası, deniz fenerinin yaklaşık 1 kilometre (0,6 mil) batı güneybatısındadır. Tarihsel olarak, kuvvetli rüzgarlar, çatışan akıntılar ve gizli resiflere sahip sığ sular kombinasyonu nedeniyle Agulhas Burnu denizciler için tehlikeli bir konum olmuştur.

Tarihçe ve İnşaat

Agulhas Deniz Feneri'nin inşası 1848'de başlamış ve lambası ilk olarak 1 Mart 1849'da yakılmıştır. Fener, Güney Afrika kıyılarındaki ilk düzgün tasarlanmış ve donatılmış deniz feneri olup, aynı zamanda Güney Yarımküre'deki ilk fener olduğu düşünülmektedir. Fenerin inşası için çağrılar, 1815'teki "Arniston" gemi kazası ve 372 ölümün ardından, İngilizlerin Cape Kolonisi'ni devralmasından kısa bir süre sonra başlamıştır. Başlangıçta İngiliz hükümeti finansman sağlamayı reddetmiş, ancak 1847'de daha güvenli deniz taşımacılığının İngiliz İmparatorluğu'na faydasını kabul ederek projenin toplam maliyetinin yarısını finanse etmeyi kabul etmiştir.

Fenerin inşası için fon sağlanmasının ve inşasının ana destekçisi, Cape Kolonisi'nin Haritacısı ve İnşaat Mühendisi Yarbay Charles Michell'di. İngiltere ve Fransa'da deniz feneri tasarımı ve güncel teknolojiyi incelemiş olan Michell, bu yapıyı tasarlamıştır ve bu, onun son büyük eseri olarak kabul edilir.

^{Agulhas Deniz Feneri Görüntüsü (Flickr)}

Mimari ve Yapısal Özellikler

Deniz feneri, Mısır Uyanışı (Egyptian Revival) mimari tarzında tasarlanmıştır. Binanın her iki ucundaki kulelerin İskenderiye Feneri'nden esinlenilerek modellendiğine inanılmaktadır. Bu kuleler başlangıçta ışık için yakıt sağlamak üzere yerel koyunların kuyruk yağını eritmek için baca görevi görüyordu. Yapının duvarları, yakındaki bir taş ocağından çıkarılan sağlam kalker (kireçtaşı) bloklar kullanılarak inşa edilmiştir. Fener, beyaz bir şerit ile kırmızıya boyanmış yuvarlak bir kuleden oluşur ve günümüzde bir müze ve restorana ev sahipliği yapan bekçinin evine bağlıdır.

Fenerin yüksekliği 27 metre (89 ft) olup, ışığın odak düzlemi yüksek su seviyesinden 31 metre (102 ft) yüksekliktedir. Fener, 1849 inşaat tarihi ile Güney Afrika'nın üçüncü en eski deniz feneri ve Green Point'ten sonra ayakta kalan ikinci en eski deniz feneridir. Fenerin ışık karakteri FI W 5'ler olarak belirtilmiştir, bu da her beş saniyede bir beyaz ışık flaşı (FI W 5s) anlamına gelir. Dönen optik mercek (1. derece) 7,5 megakandela gücündedir ve menzili 30 deniz milidir (56 km; 35 mil).

^{Agulhas Deniz Fenerinin Mimari Görüntüsü (Flickr)}

Teknolojik Gelişim ve Restorasyon

• Orijinal Işık Kaynağı: Fenerin orijinal feneri, Parisli Henry-Lepaute tarafından üretilen, son teknoloji ürünü birinci dereceden sabit diyoptrik bir mercek ve Argand brülörünü içeriyordu. Bu, denizde on mile kadar görülebilen 4.500 kandela gücünde bir ışık sağlıyordu.

• Mercek ve Brülör Değişiklikleri: Başlangıçta bir Henri Lepaute merceği takılmış olan fenerde, Mart 1910'da mercek, 470.000 mum gücü üreten birinci dereceden bir Chance Brothers merceği ile değiştirilmiştir. 1921'de ise bir Chance Brothers petrol buharlı brülörü takılmıştır.

• Elektrifikasyon ve Güç Artışı: Fener 1936'da elektriklendirilerek gücü 12 milyon kandelaya çıkarılmıştır.

• Devre Dışı Bırakılma ve Geçici Kule: Kalker kule, duvarlarındaki bozulma nedeniyle 1960 yılında "kınanmış" ve 1968'de kumtaşı duvarlarının bozulması nedeniyle kule güvensiz göründüğü için devre dışı bırakılmıştır. Işık, binanın arkasındaki yeni bir alüminyum kafes kuleye taşınmıştır. Bu yeni kuleye, her beş saniyede bir 1.069.000 mum gücünde beyaz flaş veren 300 mm'lik Stone-Chance dört panelli katadioptrik merceği takılmıştır.

• Restorasyon ve Yeniden Hizmete Açılma: Orijinal yapı, yerel korumacıların ve Bredasdorp Batık Gemi Müzesi liderliğindeki yirmi yıllık kamu çabalarının devreye girmesiyle yıkımdan kurtarılmıştır. Kule, 1988'de tamamen restore edilmiş orijinal kule ve ışık yeniden hizmete sokulmuştur. Alüminyum kule ise Quoin noktasına (Agulhas ve Danger Point arasında) eski dökme demir kulenin yerine kullanılırken, Stone-Chance optiği Cape Town'ın kuzeyindeki Namaqualand'daki Groenriviermond ışığına takılmıştır.

Mevcut Durum ve İşleyiş

Agulhas Deniz Feneri, günümüzde Güney Afrika'nın resmi deniz feneri müzesi olarak hizmet vermektedir. Bekçinin evi, bir deniz feneri müzesi ve bir restorana ev sahipliği yapmaktadır. Fenerin yönetimi Transnet Ulusal Limanlar Otoritesi'ne ait olup, koruyucusu Güney Afrika Milli Parkları'dır (Agulhas Milli Parkı). Tesis (site) açık olup, kule de yıl boyunca her gün açıktır ve giriş ücretlidir.