Köken

Ana fikir birleşik ifadesi, iki ayrı kökten gelir. “Ana” sözcüğü Eski Türkçe ana biçimindedir ve “anne” anlamını taşır; bu sözcük çocuk dili kökenli na-na ünlemesinden evrilmiştir. “Fikir” ise Arapça fkr kökünden türeyen fikr (فِكْر) sözcüğünden gelir; bu sözcük Arapça fakara (فَكَرَ) “düşündü, akıl yürüttü” fiilinin fiˁl vezninde mastarıdır. Birleşik halde “ana fikir”, bir düşünce veya metin içerisindeki en temel, en esaslı düşünceyi ifade etmek üzere kullanılagelmiştir.

Kullanım Alanları

• Edebiyat: Metin, hikaye, şiir ya da roman analizlerinde, yazarın vermek istediği temel düşünceyi ifade etmek için kullanılır.
• Eğitim: Okuduğunu anlama, kompozisyon yazma ve metin çözümleme etkinliklerinde, öğrencilerin metinden çıkardıkları temel mesajı tanımlamak için yer alır.
• Sözlü anlatım: Konuşma, sunum veya münazara gibi etkinliklerde, anlatıcının vermek istediği temel mesajı vurgulamak amacıyla kullanılır.
• Eleştiri ve inceleme yazıları: Bir eserin ya da söylemin temel tezini ya da amacını belirtmek için, “ana fikir” kavramı analitik metinlerde yer bulur.