Anadolu Kartalı Tatbikatının 2023 edisyonu, Türkiye'nin ikinci büyük Tuz Gölü'nü kapsayan Konya'dan Ankara'ya kadar 300x400 km2'lik bir alanda gerçekleştirilmiştir. Tatbikat, 5-12 Mayıs 2023 tarihleri arasında gerçekleştirildi ve Anadolu Kartalı Eğitim Merkezi tarafından organize edildi. Bu merkez, dünyada benzer yapıya sahip üç taktik eğitim merkezinden biri ve Avrupa’nın tek taktik eğitim merkezidir.
Tatbikata katılan ülke personelleri ve Anadolu Kartalı Eğitim Merkezi, Konya. (2023) (Kredi: Hava Kuvvetleri Komutanlığı)
Anadolu Kartalı Eğitim Merkezi, 25 uluslararası ve 21 ulusal eğitim dönemi olmak üzere toplam 46 eğitim dönemi için bir senaryo sunmuştur. 15 farklı katılımcı millet arasında yaklaşık 26.000 sorti uçuş gerçekleştirilmiştir.
İlk tatbikat olan Anadolu Kartalı 01, 18-29 Haziran 2001 tarihleri arasında Türk Hava Kuvvetleri Harekat Komutanlığı tarafından düzenlenmiştir. Tatbikata Türkiye’nin yanı sıra ABD ve İsrail Hava Kuvvetleri de katılmıştır. 2016 yılında gerçekleşen 15 Temmuz Darbe Girişiminin ardından 2017 ve 2018 yıllarında tatbikata ara verilmiş, 2019 yılında tekrar başlamıştır. 2020 yılında COVID-19 salgını nedeniyle tatbikata ara verilmiş, 2021 yılında tekrar düzenlenmiştir. 2024 yılında ise Milli Savunma Bakanlığı kaynaklarının yaptığı açıklamada “NATO Güvenlik Yatırımları Programı kapsamında Mayıs 2023 ile Mayıs 2025 tarihler arasında Konya Havaalanı Ana pist restorasyonundan dolayı 2024 yılı Uluslararası Anadolu Kartalı Eğitimi icra edilmeyecektir. Uluslararası Anadolu Kartalı Eğitimi’nin 2025 yılının Haziran ayında Konya 3. Ana Jet Üst Komutanlığında icra edilmesi planlanmaktadır.” duyurusu yapılmıştır.
Katar Hava Kuvvetleri uçakları tatbikat için hazırlık yaparken, Konya. (2023) (Kredi: Hava Kuvvetleri Komutanlığı)
Kökleri Türk Hava Kuvvetleri’nin savaş filosunun modernizasyonunun bir eğitim tesisini gerektirmesi nedeniyle 2001 yılına uzanan Anadolu Kartalı Tatbikatı, Bosna ve Kosova’daki çatışmalarda elde edilen deneyimle Türk Hava Kuvvetleri, kendi tatbikatlarını organize etmelerini sağlayacak performans seviyesine ulaşmıştır. Anadolu Kartalı, Red Flag ve Maple Flag’dan ilham alınarak doğmuştur. Konya’daki eğitim merkezi ve operasyon süreçleri, Red Flag ve Maple Flag ile aynı standarttadır.
Tatbikatın hedefleri çeşitlidir ve sadece pilotların operasyonel eğitim seviyesini artırmakla sınırlı değildir. Hava savunma personeli ve kontrolörler, ortak operasyon prosedürlerini test etmek ve geliştirmek, gerçek operasyonlardaki kayıpları en aza indirmek ve görev etkinliğini en üst düzeye çıkarmak için yakın işbirliği içinde çalışmaktadır. Bunların hepsi, Anadolu Kartalı’nın simüle ettiği gerçek operasyon ortamında yapılır. Hava Muharebe Manevra Enstrümantasyonu ve Görev Değerlendirme Sistemi gibi eğitim yardımcıları, eğitim kapsamında gerçekleştirilen görevlerin hassas ve hızlı bir şekilde değerlendirilmesini sağlar. Bu, tüm katılımcılara tatbikatın amacına hizmet eden gelişmiş bir ortak eğitim ortamı sağlar. Öte yandan, tatbikat yeni taktik ve teknikleri test etmek ve denemek için bir fırsat sunmaktadır.
Tatbikata ev sahibi Türkiye’nin Türk Hava Kuvvetleri ile birlikte Birleşik Krallık, Azerbaycan, Pakistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar Hava Kuvvetleri de katıldı. Anadolu Kartalı 2023 (AE-23)’de pilotlar, büyük kuvvet kompozisyonlarında taktikleri uygulamak için birleşik operasyonel farkındalığı daha da geliştirmek için birlikte çalıştılar.
AE-23’e 6 farklı ülkeden toplamda 55 uçak katıldı. Bunlar aşağıdaki listelenmiştir.
- Türk Hava Kuvvetleri 34 adet F-16, 4 adet F-4E, Anka SİHA, AKINCI TİHA
- Azerbaycan Hava Kuvvetleri 3 adet SU-25
- Kraliyet Hava Kuvvetleri 4 adet Eurofighter Typhoon
- Pakistan Hava Kuvvetleri 5 adet F16
- Birleşik Arap Emirlikleri 4 adet F16
- Katar 5 adet Eurofighter Typhoon
- NATO E-3 AWACS Havadan Erken Uyarı ve Kontrol
Anadolu Kartalı Tatbikatı, Konya, 2023. (Kredi: Hava Kuvvetleri Komutanlığı)
Katılımcı ülkelerin yanı sıra ABD, Avustralya, Etiyopya, Fas, Fransa, Gürcistan, İsveç, Kırgızistan, Kuzey Makedonya, Libya, Malezya ve Umman gözlemci olarak katılan ülkelerdir.
Tatbikata farklı hava kuvvetlerini davet etmenin amacı, operasyonel olarak birbirinden öğrenmek ve mümkün olduğunca çok sayıda içgörüyü masaya getirmektir. Burada, ortak gündüz operasyonları sırasında muharebe hazırlığı ve işbirliğinin artırılması önemlidir. Tatbikat sırasında üstlenilen görevler arasında Hava Yüzey Kuvvetleri Hava Harekatları, Bileşik Hava Harekatları (COMAO) ve COMAO dışı sortiler yer alır. Bu, taktik ve stratejik hedeflere karşı karmaşık hava operasyonları planlayarak ve uygulayarak katılımcıların eğitim seviyelerini arttırmayı hedeflemektedir.
