Köken

Anketör sözcüğü, Fransızca enquêteur (soruşturmacı, araştırma yapan kimse) kelimesinden Türkçeye geçmiştir. Fransızcadaki bu sözcük, enquête (anket, soruşturma) köküne -eur (fail eki) getirilerek türetilmiştir. Enquête kelimesi ise Geç Latince inquaesta “soruşturma” sözcüğünden gelir. Bu Latince terim, inquirere (araştırmak, soruşturmak) fiilinden türetilmiş olup, kökü quaerere “sormak, aramak” fiiline dayanır.

Kullanım Alanları

Meslek ve görev adı olarak kullanımı: Türkçede anketör kelimesi, bir meslek veya görev adı olarak kullanılır. Yani bir işi yapan kişi anlamında kullanımı yaygındır. Bu yönüyle adlandırıcı (nominatif) işlevi vardır.

Fiilden türetilmiş ad kullanımı: “Anket” isim kökünden, Fransızca kökenli -ör ekiyle türetilmiş bir isimdir. Bu açıdan fiil kökenli isim türetimi örneğidir. Türkçede benzer örnekler: aktör, editör, direktör.

Yazılı basın ve resmî dilde kullanımı: Anketör kelimesi çoğunlukla gazetecilik, sosyoloji, istatistik ve resmî belgeler gibi alanlarda yer alır. Dildeki kullanımı daha çok nesnel, teknik ve ölçüme dayalı bağlamlarda görülür.

Konuşma dilinde meslek vurgusu olarak kullanımı: Günlük dilde bazen bir meslek, bazen de geçici bir iş belirtmek için kullanılır. Bu durumda da konuşma dilinde kısa süreli iş tanımı ya da geçim amacıyla yapılan işler arasında yer alır.

Çoğul ve sıfat biçimleriyle türevlenebilir kullanımı: Kelimenin “-lük” ekiyle anketörlük (meslek adı), çoğul ekiyle anketörler gibi biçimleri de dilde yer bulur. Bu kullanım isimden isim ve isimden sıfat türetme süreçlerine örnektir.