Ariane 5 ES, Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) Ariane 5 fırlatma aracının geliştirilmiş bir varyantıdır. Ariane 5 programı kapsamında geliştirilen bu versiyon, özellikle yörüngeye çoklu yüklerin hassas biçimde taşınması amacıyla tasarlanmıştır. Ariane 5 ES, Ariane 5 ECA’dan farklı olarak yeniden ateşlenebilir bir üst kademe (EPS - Étage à Propergols Stockables) kullanmasıyla öne çıkar. Bu özellik, uzay görevlerinde daha yüksek esneklik ve çok yükle gönderim imkânı sunar.

^{Ariane 5 ES (ESA)}

Teknik Özellikler ve Yapı

Ariane 5 ES, Ariane 5’in temel yapısını korumakla birlikte, bazı kritik teknik farklılıklar içerir. Roket, sıvı ve katı yakıtlı kademelerden oluşur. Ana aşamada kullanılan Vulcain 2 motoru sıvı hidrojen ve sıvı oksijenle çalışırken, yanlardaki iki katı yakıtlı yardımcı itici (EAP - Étages d’Accélération à Poudre), kalkış sırasında gerekli itkiyi sağlar. Üst kademede ise EPS motor sistemi yer alır. Bu sistem, yeniden ateşlenebilir özelliği sayesinde görev sırasında birden fazla kez çalıştırılabilir; bu da farklı yörüngelere yük yerleştirme kabiliyeti sunar.

Görev Profili ve Kullanım

Ariane 5 ES, en çok ESA’nın Automated Transfer Vehicle (ATV) görevlerinde kullanılmıştır. Bu görevlerde Ariane 5 ES, Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) malzeme ve ikmal sağlayan ATV uzay araçlarını başarılı bir şekilde yörüngeye yerleştirmiştir. Roket, aynı zamanda Galileo navigasyon uydularının taşınmasında da görev almıştır. Çok yük taşıma kapasitesi ve yeniden ateşlenebilir üst kademesi, onu karmaşık görev profilleri için uygun bir araç haline getirmiştir.

^{Ariane 5 ES (YouTube)}

Son Görev ve Emeklilik

Ariane 5 ES, son görevine 5 Temmuz 2023 tarihinde çıkmıştır. Bu görevde roket, iki uyduyu başarıyla transfer yörüngelerine yerleştirerek son görevini “kusursuz bir teslimat” ile tamamlamıştır. Avrupa’nın Kourou’daki Guyana Uzay Merkezi’nden gerçekleştirilen fırlatma, Ariane 5 programının teknik başarısını bir kez daha gözler önüne sermiştir. Ariane 5 ES’in emekliliği, ESA ve Arianespace’in yeni nesil fırlatma aracı olan Ariane 6’ya geçiş sürecinde önemli bir kilometre taşı olarak kabul edilmektedir.