Bartın pirinçli mantısı, Türkiye’nin Bartın iline özgü, coğrafi işaret tescili ile korunan geleneksel bir yöresel yemektir. Bu mantı çeşidi, ince açılmış börek hamuru kalınlığında hazırlanmış hamurun kare şeklinde kesilmesi ve iç harcında pirinç kullanımının öne çıktığı özgün bir yapıya sahiptir. Bartın yöresine ait kültürel ve coğrafi unsurların etkisiyle şekillenmiş bu yemek, yöre halkı tarafından kuşaktan kuşağa aktarılarak günümüzde de Bartın mutfağının önemli bir parçası olarak varlığını sürdürmektedir.

^{Bartın Pirinçli Mantısı(Türkiye Kültür Portalı)}

Malzemeler

Hamuru için

• 1 kg buğday unu
• 3 adet yumurta
• 10 g (1 tatlı kaşığı) tuz
• 500 g ılık su

İç Harcı İçin

• 500 g kıyma
• 3 adet kuru soğan
• 250 g pirinç
• 60 g (1 bağ) maydanoz
• 10 g tuz
• 10 g karabiber
• 100 ml (1 çay bardağı) su
• 15 g (1 yemek kaşığı) tereyağı
• 20 ml (2 yemek kaşığı) sıvı yağ

Pişirme İçin

• 3-5 su bardağı tavuk veya et suyu (tepsi büyüklüğüne göre mantıların üzerini örtecek kadar)

Yapılışı

1. Hamurun Hazırlanması

• Un yoğurma kabına alınır ve ortası havuz gibi açılır.

• Yumurtalar çukura kırılır ve yoğurmaya başlanır.

• Ilık su, 2-3 seferde hamura yedirilerek yoğurma işlemi sürdürülür.

• Hamur ele yapışmayan bir kıvama gelene kadar yoğrulur.

• Hazırlanan hamur 5 eşit parçaya bölünerek yuvarlanır, üzeri örtülerek dinlenmeye bırakılır.

2. İç Harcın Hazırlanması

• Tavaya sıvı yağ ve tereyağı alınır, tereyağı eriyince küp doğranmış kuru soğanlar eklenip kavrulur.

• Soğanlar hafif pembeleştikten sonra kıyma, tuz ve karabiber eklenerek kavrulmaya devam edilir.

• Karışımın içine yıkanmış pirinç ve ardından su eklenir.

• İç harç suyunu çekene kadar pişirilir.

• Ocaktan alındıktan sonra ince kıyılmış maydanoz eklenerek karıştırılır ve soğumaya bırakılır.

3. Mantıların Şekillendirilmesi

• Dinlenmiş hamur bezeleri, oklavayla börek hamuru inceliğinde açılır.

• Açılan hamur, 3-4 cm genişliğinde kareler halinde kesilir.

• Her bir karenin ortasına bir tatlı kaşığı iç harç konur.

• Hamur parçalarının karşılıklı köşeleri birleştirilerek bohça şekli verilir.

• Mantılar ters çevrilerek yağlanmış tepsiye dizilir.

4. Kızartma ve Pişirme Aşaması

• Hazırlanan mantılar, ocak üzerinde alt-üst çevrilerek dış yüzeyleri sertleşene kadar kızartılır.

• Kızaran mantıların üzerine sıcak tavuk veya et suyu dökülür.

• Tepsinin üzeri başka bir tepsi ile kapatılır ve kısık ateşte mantılar suyunu çekene kadar pişirilir.

5. Servis

• Pişirme tamamlandıktan sonra mantıların üzerine eritilmiş tereyağı gezdirilir.

• İsteğe göre sade olarak, üzerine tavuk parçaları konularak ya da yoğurt ile birlikte sıcak şekilde porsiyonlanarak servis edilir.

Bartın Mutfağındaki Önemi ve Coğrafi İşaret Koruması

Bartın pirinçli mantısı, yöre yemek kültüründe önemli bir yere sahiptir ve Bartın’ın gastronomik kimliğini temsil eden özgün ürünlerden biridir. 9 Ekim 2020 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından “mahreç işareti” olarak tescillenmiş ve Bartın il sınırları içinde belirlenen geleneksel yöntemlerle üretilmesi zorunlu hale getirilmiştir (Tescil no:569). Bu tescil, ürünün özgünlüğünün korunması ve tescillenmiş ismin güvence altına alınması açısından büyük önem taşır.

Denetim

Üretimin tüm aşamalarının coğrafi sınır içinde gerçekleştirilmesi zorunludur. Denetimler, Bartın Belediyesi koordinasyonunda Bartın İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Bartın İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ve Bartın Ticaret ve Sanayi Odası tarafından oluşturulan en az üç kişilik denetim kurulu tarafından yürütülür. Üretim, malzeme kullanımı, yapım aşamaları, sunum ve coğrafi işaret kullanımına dair kriterler düzenli olarak denetlenir.