KÜRE LogoKÜRE Logo
Ai badge logo

Bu madde yapay zeka desteği ile üretilmiştir.

Bartın Taş Sacı

fav gif
Kaydet
kure star outline
Bölge
Bartın
Malzeme
Doğal taş blokları
Üretim Yöntemi
Geleneksel taş işçiliği (parçalamayontmatesviye)
Kullanım Alanı
Ekmek bazlama gibi hamur işlerinin pişirilmesinde
Tescil Durumu
Coğrafi İşaretli Ürün
Kültürel Önemi
Bartın yöresinin geleneksel el sanatlarından biri

Taş Sac Yapımı, Bartın yöresine özgü geleneksel el sanatlarından biridir. Bölgedeki usta zanaatkârlar, büyük kaya kütlelerinden çıkardıkları taşları işleyerek, pişirme aracı olan sac hâline dönüştürmektedir. Bu geleneksel üretim biçimi, Bartın’ın kültürel mirasında önemli yere sahiptir ve yörede coğrafi işaret tesciliyle koruma altına alınmıştır.

Tarihî Arka Plan

Taş sac üretiminin tarihi, Bartın yöresinin taş ustalığı birikimiyle bağlantılıdır. Yüzyıllardır sürdürülen bu gelenek, kuşaktan kuşağa aktarılarak günümüze ulaşmış, yörede önemli bir zanaat dalı hâline gelmiştir. Taş saclar, eski dönemlerde evlerde ve yaylalarda ekmek, bazlama gibi hamur işleri pişirmek için kullanılmış, bu yönüyle yerel mutfak kültürüne önemli bir katkı sağlamıştır.


Taş Sac (Kültür Portalı)

Malzeme ve Üretim Süreci

Taş sac yapımında kullanılan ana malzeme, yöredeki ocaklardan çıkarılan doğal taş bloklarıdır. Ustalar, bu taşları geleneksel yöntemlerle parçalayarak uygun büyüklüğe getirir. Ardından taşın yüzeyi, pişirme için elverişli hâle gelene kadar yontma, tesviye ve zımparalama işlemlerine tabi tutulur. Taşın ısıl direnci ve düzgün yüzey oluşturma özelliği, sacın dayanıklılığını ve kullanım ömrünü artırmaktadır.


Taş Sac Yapımı İçin Hazırlık Yapılıyor (Anadolu Ajansı)

Günümüzdeki Durum

Günümüzde taş sac yapımı, Bartın’daki az sayıdaki usta tarafından sürdürülmektedir. Coğrafi işaret almış olması, bu zanaatın geleneksel yöntemlerle korunmasını ve tanıtılmasını sağlamaktadır. Ayrıca yerel yönetimler ve kültür kuruluşları tarafından bu el sanatının tanıtılmasına yönelik çalışmalar yapılmakta, taş sac kullanımı özellikle gastronomi turizmi kapsamında desteklenmektedir.

Kültürel ve Turistik Önemi

Taş sac yapımı, Bartın’ın somut olmayan kültürel mirasının önemli bir parçasıdır. Bölgeye özgü el işçiliğini yansıtan bu üretim biçimi, geleneksel pişirme yöntemlerinin yaşatılmasını sağlamakta ve yerel ekonomiye katkı sunmaktadır. Ayrıca turistler için ilgi çekici bir kültür ürünü olan taş saclar, hem işlevsel hem de dekoratif birer hatıra niteliği taşımaktadır.

Geleceğe Yönelik Çalışmalar

Yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları, taş sac yapımının gelecek kuşaklara aktarılabilmesi için çeşitli eğitim programları ve atölye çalışmaları düzenlemektedir. Bu kapsamda zanaatkârların desteklenmesi, geleneksel üretim tekniklerinin yaşatılması ve tanıtılması için çalışmalar sürdürülmektedir.

Yaygınlaşma Potansiyeli

Taş sac yapımı, yöresel bir üretim biçimi olmakla birlikte günümüzde geniş bir coğrafyada ilgi görmektedir. Ürüne olan talebin artmasıyla birlikte yerel üreticiler, taş sacların bölge dışındaki pazarlara ulaştırılmasına yönelik adımlar atmaktadır. Böylece bu geleneksel el sanatı, Bartın sınırlarının ötesine yayılarak tanıtılma fırsatı bulmaktadır.

Kaynakça

Bartın Valiliği. “Taş Sac Yapımı.” Erişim tarihi: 23 Haziran 2025. http://www.bartin.gov.tr/tas-sac-yapimi


Bartın İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. “El Sanatları.” Erişim tarihi: 23 Haziran 2025. https://bartin.ktb.gov.tr/TR-68993/el-sanatlari.html


Kültür Portalı. “Taş Sac Yapımı.” Erişim tarihi: 23 Haziran 2025. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/bartin/kulturatlasi/tas-sac-yapimi


Anadolu Ajansı. “Dev Kayalardan Bilek Gücüyle Çıkardığı Parçaları Coğrafi İşaretli Taş Saca Dönüştürüyor.” Erişim tarihi: 23 Haziran 2025. Erişim adresi

Ayrıca Bakınız

Yazarın Önerileri

Milas Zeytini ve Zeytinyağı

Milas Zeytini ve Zeytinyağı

Gastronomi +1
Milas Halıları ve Halıcılığı

Sen de Değerlendir!

0 Değerlendirme

Yazar Bilgileri

Avatar
Ana YazarZeynep Şule Bingöl23 Haziran 2025 11:22
KÜRE'ye Sor