Ankara ilinin Beypazarı ilçesi ile ün bağı bulunan, geleneksel bir tatlıdır. Mahreç işareti alarak 19 Temmuz 2022 tarihinde tescil edilen bu ürün, Beypazarı mutfak kültürünün önemli bir parçasıdır ve özel günlerde de ikram edilmektedir. Üretiminde süt, esmer buğday unu, tuz ve kaymak kullanılarak hazırlanan hamur, eritilmiş tereyağında pişirilir. Servis sırasında tercihe bağlı olarak şerbet, pekmez veya bal ile tatlandırılabilir.

Ürün Özellikleri

Beypazarı höşmerim tatlısı, ana bileşen olarak süt, esmer buğday unu, tuz ve kaymak içerir. Bu malzemelerle hazırlanan hamurun, eritilmiş tereyağında pişirilmesiyle elde edilir. Tatlının yapımında tercihen coğrafi sınırda üretilmiş olan esmer buğday unu, süt, tereyağı ve kaymak kullanılır. Geleneksel üretim metodu sayesinde coğrafi bölge ile özdeşleşmiş bir üründür. Soğuduktan sonra üzerine su ve şeker ile hazırlanmış şerbet, pekmez veya bal dökülerek servise sunulur.

Üretim Metodu

Beypazarı höşmerim tatlısının üretimi, coğrafi sınıra özgü aşamalardan oluşur. Dört ila beş kişilik porsiyon için temel bileşenler 500 gram esmer buğday unu, 400 mililitre süt, 10 gram tuz, 14 gram tereyağı, 1 kilogram kaymak, 400 gram beyaz şeker ve 400 mililitre sudur.

Üretim basamakları şunlardır:

• Esmer buğday unu, süt ile ezilerek koyu bir sıvı kıvamına getirilir.
• Bu karışıma kaymak ve tuz ilave edilerek iyice karıştırılır.
• Bir tavada eritilip kızdırılan tereyağının üzerine hazırlanan karışım dökülür ve suyunun çekilmesi beklenene kadar pişirilir.
• Hamurun iki tarafının da pişmesi için çevirme işlemi yapılır.
• Pişen hamur bir sahana (derin tabak) konularak üzeri kapatılır.
• Kısık ateşte otuz ila otuz beş dakika daha pişirildikten sonra soğumaya bırakılır.
• Ayrı bir kapta şeker ve su karıştırılıp kaynatılarak şerbet hazırlanır.
• Soğuyan tatlı, hazırlanan şerbet dökülerek servis edilir. İsteğe bağlı olarak şerbet yerine pekmez veya bal da kullanılabilir.

Coğrafi Sınır

Beypazarı höşmerim tatlısının coğrafi sınırı Ankara ilinin Beypazarı ilçesidir. Ürünün geçmişinin eskiye dayanması, yöre mutfak kültüründeki önemli yeri ve coğrafi sınıra özgü üretim metodu ile ün bağı bulunmasından dolayı, tatlının tüm üretim aşamaları bu coğrafi sınır içerisinde gerçekleşmelidir.

Denetim

Ürünün tescil özelliklerine uygunluğunun denetimi, Beypazarı Belediyesinin koordinatörlüğünde bir denetim mercii tarafından sağlanır. Denetim mercii, Beypazarı Belediyesi, Beypazarı İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Beypazarı Ticaret ve Sanayi Odası'ndan ürün konusunda uzmanlaşmış birer üyenin katılımıyla, en az üç kişiden oluşur.

Denetimler, yılda bir kez düzenli olarak yapılır; şikâyet olması veya ihtiyaç duyulması durumunda ise her zaman gerçekleştirilir.

Denetim kriterleri şunlardır:

• Üretimde kullanılan bileşenlerin tescil şartlarına uygunluğu.
• Üretim metodunun tescilde belirtilen usullere uygunluğu.
• Beypazarı höşmerim tatlısı ibaresinin, logosunun ve mahreç işareti ambleminin kullanımının uygunluğu.

Denetim mercii, denetim süreçlerinde kamu veya özel kuruluşlardan veya bu kuruluşlarda görevli uzmanlardan faydalanabilir veya hizmet satın alabilir. Beypazarı Belediyesi tescil ettiren olarak hukuki süreçleri yürütmekle sorumludur.