Boya eleği ya da boyama filtresi, toz hâlindeki boyacılık uygulamalarında boya kabinlerinde ve depolarda kullanılan; büyük parçacıkları elerken boya kalitesini artıran, sistem verimliliğini ve yüzey düzgünlüğünü koruyan önemli ekipmandır. Bu eleman, boyanın ideal partikül boyutunda kalmasını sağlar, pürüzsüz yüzey ve homojen kaplama elde edilmesine yardımcı olur.

Yapısı ve Çalışma Prensibi

Boya eleği, çerçeve içine gerilmiş tel ya da delikli plakadan oluşur. Boya kabini altındaki hazneye dökülen toz boya, elek veya filtre üzerinden süzülerek kaba parçacıklardan ayrılır. Bu sayede toz yeniden kullanım için hazırlanır. Özellikle filtreli tip otomatik toz boya sistemlerinde, kabin altı eleği geri kazanım süreçlerinde önemli rol oynar.

Boya eleği sistemleri, titreşimli veya statik elek olarak çeşitlenebilir; titreşimli tip, elek tellerini titreştirerek tıkanmaları önlemeye yardımcıdır.

Görev ve Avantajlar

• Boya içindeki toz ve topakları ayırarak temiz partikül sağlar.
• Yüzey düzgünlüğünü artırır, kusurları (görüntü bozulması, zerrecik) azaltır.
• Sistemin geri kazanımını ve verimliliğini geliştirir.
• Ekipman ömrünü uzatır ve bakım yükünü azaltır.

Bakım ve Arıza Belirtileri

• Elek telinin gözenek tıkanması: Düşük akış, toz kalitesi düşer.
• Çerçeve deformasyonu: Filtre sızdırır, kaba parçacık kaçağı olur.
• Titreşimli sistemlerde motor arızası: Elek hareket etmez, tıkanma sık görülür.

Bakımda; eleğin gerilimi, gözenek durumu, titreşimli motorun çalışması ve bağlantı donanımı düzenli kontrol edilmelidir.