Böyük Çamlıca Məscidi, İstanbulun Üsküdar rayonunda, Çamlıca Təpəsində yerləşən və Türkiyənin ən böyük məscidi olmaq xüsusiyyətinə malik bir ibadətgahdır. Memarlığı Osmanlı və Səlcuq ənənəvi üslublarını müasir xətlərlə birləşdirərək İstanbulun siluetində mühüm yer tutmuşdur. Məscid, 3 may 2019-cu ildə Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın iştirakı ilə rəsmi olaraq açılmışdır.
Çamlıca Təpəsində 7 avqust 2013-cü ildə təməli qoyulan məscid, altı illik inşaat müddətindən sonra tamamlanmışdır. Tikili böyük bir külliyyə olaraq inşa edilmiş və yalnız bir ibadətgah olmaqdan əlavə, sənət qalereyası, kitabxana, konfrans zalı, sənət emalatxanaları və İslam Mədəniyyətləri Muzeyi kimi mədəni və bədii sahələri də özündə birləşdirir.
Çamlıca Məscidi (Mənbə : Pexels/Bozan Güzel)
Memarlıq Xüsusiyyətləri və Tikili
Böyük Çamlıca Məscidi, 72 metr hündürlüyündə olan əsas günbəzi ilə diqqət çəkir. Günbəz, İstanbulda yaşayan 72 milləti təmsil edərkən, 34 metr diametrli günbəzi isə şəhəri ifadə edir. Məscidin ən diqqətçəkən xüsusiyyətlərindən biri, əsas günbəzin üzərində yerləşən 3 metr 12 santimetr genişliyində, 7 metr 77 santimetr hündürlüyündə və 4,5 ton ağırlığında dünyanın ən böyük aypara simvolu ilə bəzədilməsidir. Bu aypara nanoteknologiya ilə rəngləndirilmiş və üç hissədən ibarətdir.
Məscidin minarələri də diqqət çəkir. Tikili ümumilikdə altı minarəyə sahibdir, onlardan dördü 107,1 metr, ikisi isə 90 metr hündürlüyündədir. Minarələrin hündürlükləri Malazgirt zəfərinə ithafən dizayn edilmişdir. Əsas giriş qapısı 5 metr enində və 6,5 metr hündürlüyündədir, eyni zamanda məsciddə dünyanın ən böyük ibadət qapılarından biri yerləşir.
Çamlıca Məscidi (Mənbə NTV)
Külliyyə və Əlavələr
Böyük Çamlıca Məscidi yalnız ibadət yeri deyil, eyni zamanda mədəni və bədii fəaliyyətlər üçün də mühüm bir mərkəzdir. Məscidi əhatə edən külliyyə, 8 sənət emalatxanası, 3 min 500 kvadratmetr sahəsi olan sənət qalereyası, 3 min kvadratmetrlik kitabxana, 1071 nəfərlik konfrans zalı və 3 min 500 avtomobil üçün yeraltı dayanacaq daxildir. Bu xüsusiyyətlər məscidi çoxməqsədli bir quruluşa çevirmişdir.
Bundan əlavə, İslam Mədəniyyətləri Muzeyi 10 min kvadratmetr ərazidə 600-dən çox əsəri nümayiş etdirərək böyük bir mədəni zənginlik təqdim edir. Muzeydə İslam sənətinin tarixi inkişafı, Osmanlı İmperiyasına aid əsərlər və dini müqəddəs əşyalar sərgilənir. Muzey, rəqəmsal instalyasiyalar və interaktiv tətbiqlərlə zənginləşdirilərək müasir bir təcrübə təqdim edir.
Ümumdünya Dizayn və Əlçatanlıq
Böyük Çamlıca Məscidi universal dizayn prinsiplərinə əsaslanaraq inşa edilmişdir. Məscid əlillərin rahat daxil olması üçün nəzərdə tutulmuşdur və hər bir şəxsin ibadət etməsi üçün lazımi tədbirlər görülmüşdür. Məscidə giriş, əlil arabaları üçün xüsusi rampalar, liftlər və eskalatorlarla təmin edilir. Həmçinin, eşitmə qüsuru olan şəxslər üçün xüsusi frekans sistemləri və vizual xəbərdarlıq sistemləri mövcuddur.
Məsciddə əlillər üçün xüsusi tualetlər, avtomatik qapılar, geniş interyer planlamaları və uyğun ölçülər hər istifadəçinin ehtiyaclarına uyğun dizayn edilmişdir. Həmçinin, fərqli səviyyələrə çıxmaq üçün pilləkənlər, rampalar və liftlər bütün sahələrə giriş imkanı yaradır.
Ümumdünya Dizayn və Əlçatanlıq
Açılışından etibarən böyük maraq görən Böyük Çamlıca Məscidi, həm İstanbuldan, həm də dünyanın müxtəlif yerlərindən ziyarətçilər cəlb edir. Məsciddə eyni anda 65 min nəfər namaz qıla bilər, lakin ən izdihamlı günlərdə bu rəqəm 70 mini keçə bilir. Külliyyə yalnız dini bir ibadət yeri deyil, həm də yerli və xarici turistlər üçün cazibə mərkəzi olmuşdur.
