Çankırı yoka (ince) ekmek muskası, Çankırı iline özgü geleneksel bir yiyecektir. Genellikle kış, ilkbahar ve sonbahar mevsimlerinde, özellikle sabah kahvaltılarında hazırlanmaktadır. Ürünün ayırt edici özelliği, yoka (ince) ekmeğin içine Çankırı'da üretilen küpecik peyniri ile iri çekilmiş, kavrulmuş ve kurutulmuş kıyma konularak üçgen (muska) biçiminde katlanması ve tereyağında kızartılmasıdır. Ürünün tescil tarihi 03.03.2020, tescil numarası ise 488'dir.
Ürün Özellikleri
Ürünün temelini oluşturan yoka (ince) ekmek; buğday unu, su ve tuz kullanılarak elde edilen hamurun çok ince açılıp sac üzerinde hafifçe pişirilmesiyle hazırlanır. Hazırlanan yoka ekmeğin içine, coğrafi sınırda üretilen küpecik peyniri ve iri göz kıyma makinesinde çekilmiş, kavrulmuş ve kurutulmuş kıyma iç harcı olarak yerleştirilir. İç harç tercihe göre peynir ve kıymanın ayrı ayrı veya karıştırılarak kullanılmasıyla hazırlanabilir. Ekmek, iç malzeme konulduktan sonra katlama tekniğiyle dökülmeyecek şekilde üçgen muska biçimine getirilir ve tereyağında kızartılarak servise hazır hale getirilir.
Üretim Metodu
Ürünün üretim süreci iki aşamadan oluşur: yoka (ince) ekmeğin yapılışı ve muskanın hazırlanışı.
Yoka (İnce) Ekmek Yapılışı
- Buğday unu, su ve tuz yoğurularak orta yumuşaklıkta bir hamur elde edilir.
- Hamurdan küçük bezeler ayrılır.
- Her beze, yaslıağaç adı verilen ahşap tabla üzerinde çok ince olacak şekilde açılır.
- Açılan yufka, kuru ağaç dallarıyla yakılan sac üzerinde altlı üstlü çevrilerek pişirilir.
Çankırı Yoka (İnce) Ekmek Muskası Yapılışı
- Pişirilen yoka (ince) ekmek masa üzerine açılır.
- Ekmeğin dörtte birine denk gelecek alana küpecik peyniri ve kavrulmuş kurutulmuş kıyma yerleştirilir.
- Ekmek, iç malzemenin dökülmemesi için özel katlama tekniği ile üçgen muska biçimine getirilir.
- Hazırlanan muska, az miktarda tereyağı konularak normal ateşte tavada, üstü yanmayacak şekilde kızarana kadar ters yüz edilerek pişirilir.
Coğrafi Sınır ve Denetim
Çankırı yoka (ince) ekmek muskasının üretimi, işlenmesi ve diğer tüm aşamaları Çankırı ili coğrafi sınırları içerisinde gerçekleştirilmelidir.
Ürünün denetim faaliyetleri, Çankırı Belediyesi koordinatörlüğünde oluşturulan bir denetim mercii tarafından yürütülür. Bu merci; Çankırı Belediyesi, Çankırı İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Çankırı Kahveciler ve Lokantacılar Odasından alanında uzman birer kişinin katılımıyla toplam üç kişiden oluşmaktadır. Denetimler, yılda en az bir kez olmak üzere, ihtiyaç veya şikâyet durumlarında ise her zaman yapılabilir.
Denetimlerde özellikle üretimde yoka (ince) ekmek, küpecik peyniri ve kuru kıyma kullanımına ve üretim metodu aşamalarında belirtilen yöntemlere uyulup uyulmadığına bakılır. Tescil ettiren kurum olan Çankırı Belediyesi, hakların korunması için gerekli hukuki süreçleri yürütmekle yükümlüdür.
