Denizli Atatürk Evi ve Etnografya Müzesi, Denizli şehir merkezinde, Saraylar Mahallesi 459. Sokak’ta yer alan kültürel bir yapıdır. Müze binasının yapılış tarihi ile ilgili kesin bir belge bulunmamakla birlikte, araştırmalar 19. yüzyıl sonlarında Rum asıllı Kimon Vandazoflus tarafından inşa edildiğini göstermektedir. Cumhuriyetin ilk yıllarında parti binası olarak kullanılan yapı, Mustafa Kemal Atatürk’ün 4 Şubat 1931 tarihinde Denizli’yi ziyaretinde bir gece konakladığı mekân olarak da tarihsel önem taşır. 1950 yılında kamulaştırılarak verem savaş dispanserine dönüştürülen bina, 1977 yılında anıt eser olarak tescil edilmiş ve Kültür ve Turizm Bakanlığı’na devredilmiştir. Tadilat çalışmalarının ardından 1 Şubat 1984’te müze olarak ziyarete açılmış, 1997 yılında yeniden onarıma alınarak 4 Şubat 1999 tarihinde yeniden hizmete girmiştir.

^{Denizli Atatürk Evi ve Etnografya Müzesi (Türkiye Kültür Portalı)}

Mimari Özellikler

Müze binası, Sakız üslubu olarak tanımlanan özellikler taşır. Ana duvarları kâgir, ara duvarları ahşap karkas tekniği ile inşa edilmiştir. İki katlı yapının planı ortadan sofalı olup, bu sofaya açılan odalardan oluşmaktadır. Pencereler dikdörtgen biçiminde ve basık kemerlidir; sürgülü çerçeveli pencereler dıştan kepenklerle korunmuştur. Zemin katın tavan silmeleri ile üst katı taşıyan ahşap direklerin üzerindeki kaval yivli meander bezemeli silme başlıklı dekoratif köşe payeleri dışında süsleme bulunmamaktadır. Üst katın sofası, ön cephede çıkma balkonla, arka cephede ise iki kat boyunca yükselen ve sonradan eklenen bölüme açılmaktadır. Çatı, kırma çatı formunda olup Marsilya tipi kiremit ile örtülüdür.

Tarihçe ve Kullanım

Bina, Cumhuriyetin ilk yıllarında parti binası olarak kullanılmış, Atatürk 4 Şubat 1931’de Denizli’ye geldiğinde burada bir gece konaklamıştır. 1950 yılında Sağlık Bakanlığı’na tahsis edilerek Verem Savaş Dispanseri olarak hizmet vermiştir. 1977’de Kültür Bakanlığı tarafından anıt eser olarak tescil edilip koruma altına alınmıştır. 1981-1983 yılları arasında yapılan onarım ve teşhir düzenlemelerinin ardından 1 Şubat 1984’te müze olarak açılmıştır. Binanın zamanla yıpranması üzerine 1997’de yeniden onarıma alınmış ve 4 Şubat 1999’da tekrar hizmete girmiştir.

Sergi Alanları

Alt Kat Sergileme Alanları

Alt katta etnografik eserler sergilenmektedir. Müzenin girişinin sol ve sağındaki odalarda gümüş ve kadın takıları, işlemeli kadın giysileri, el işlemeleri ve fincan zarfları yer almaktadır. Üçüncü ve en geniş odada tüfekler, kılıçlar, Yatağan palaları, tabancalar, işlemeli kadın giysileri ve geleneksel el işlemeleri sergilenmektedir. Ayrıca Milli Mücadele döneminde Denizli Bayramyeri’ndeki mitingde kullanılan Denizli Sancağı ile Çal ilçesi Selcen köyünden Hüseyin Efe’ye ait giysi de bu katta teşhir edilmektedir.

Üst Kat Sergileme Alanları

Üst katta Atatürk’e ait iki oda ve geleneksel Denizli evini yansıtan odalar bulunmaktadır. Atatürk’ün çalışma odasında divan, çalışma masası, cam eşyaların bulunduğu camlı dolap ve Atatürk’ün Denizli’de çekilmiş fotoğrafları yer almaktadır. Yatak odasında pirinç başlıklı karyola, ot yatak, telefon ve aynalı elbise dolabı sergilenmektedir. Geleneksel Denizli evleri olarak düzenlenen odalarda pencere kenarında sedirler, geniş yer sofraları, bakır mangal, döküm soba, mutfak eşyaları, tezgâhlar, halı ve kilim örnekleri yer almakta, balmumu heykellerle günlük yaşam canlandırılmaktadır. Sofada eski milletvekili Necip Ali Küçüka’ya ait aynalı konsol, işlemeli giysiler ve Yaşar Çallı tarafından bağışlanan yağlı boya tablo ile aynalı askılıklar teşhir edilmektedir.

Ziyaret Bilgileri

Müze yaz döneminde 08.00-19.00, kış döneminde 08.00-17.00 saatleri arasında haftanın her günü açıktır. Dini bayramların birinci günü saat 13.00’e kadar kapalıdır. Giriş ücretsizdir.