Elektrostatik yaş boya tabancası, boya partiküllerini yüksek voltajla negatif veya pozitif elektrik yüküyle şarj ederek, karşı kutuptaki iletken yüzeye manyetik çekim gücüyle yönlendiren özel bir püskürtme ekipmanıdır. Bu yöntem sayesinde boya, karmaşık yüzey geometrilerinde dahi eşit dağılır ve %90’a varan transfer verimi sağlanabilir. Özellikle metal yüzeylerin kaplanmasında tercih edilir.
Özellikleri
- Nozul ucunda 30–100 kV arası yüksek voltajla boya partikülleri elektrikle yüklenir.
- Yüklenen parçacıklar, zıt kutuplu yüzeye doğru “çekilir”.
- Yüzeyin arka tarafına dahi boya ulaşabilir (wrap-around etkisi).
- Genellikle iletken metal yüzeylerde en iyi sonuç verir.
- Uygulama sırasında tabanca, kullanıcıya karşı elektriksel yalıtımlıdır.
- Hem solvent bazlı hem su bazlı boyalarla özel sistemlerle uygulanabilir.
Avantajları
- Transfer verimi çok yüksektir (%70–90).
- Boya tüketimi azalır, çevresel VOC salınımı düşer.
- Karmaşık geometrilerde bile homojen kaplama sağlar.
- Daha düzgün film kalınlığı ve kenar-burun bölgelerinde tam kaplama.
- Overspray (sislenme) minimum seviyededir.
- Boya geri dönüşüm sistemleriyle birlikte kullanılabilir.
Dezavantajları
- Sadece iletken yüzeylerde etkin çalışır; plastik, ahşap gibi yüzeylerde işe yaramaz.
- Uygulama alanı topraklanmalı, yüksek voltaj güvenliği sağlanmalıdır.
- Boya partikülleri ile yüzey arasında nem/yağ varsa performans düşebilir.
- Sistem maliyeti yüksek, bakım ihtiyacı fazladır.
- Kullanıcılar için elektriksel güvenlik önlemleri zorunludur.
- Su bazlı sistemler için özel iletkenlik ayarlamaları gerekir.
Uygulama Alanları
- Beyaz eşya üretimi (buzdolabı, fırın, çamaşır makinesi gövdeleri).
- Otomotiv gövde parçaları, jantlar ve şasi elemanları.
- Endüstriyel raf, dolap ve makine gövdeleri.
- Metal masa, sandalye ve çerçeve sistemleri.
- Tarım makineleri, römork, iskelet parçaları.
- Askeri platformların iç yapı elemanları.
