Emirdağ yumurtalı pidesi, Afyonkarahisar ilinin Emirdağ ilçesine özgü, uzun bir geçmişe sahip geleneksel bir fırıncılık ürünüdür. mahreç işareti olarak 26.05.2021 tarihinde tescil edilen bu pide, günlük öğünlerde sıklıkla tüketilmekte ve yöresel üretim metodu, özellikle hamurun hazırlanması ve pişirilmesi aşamalarında ustalık becerisi gerektirmektedir. Ürünün coğrafi sınır ile olan ün bağı, tescilin gerekçesini oluşturur.

Ürün Özellikleri

Emirdağ yumurtalı pidesinin hamuru, yaş maya ve tuz kullanılarak hazırlanır ve açma aşamasında razmol (un kepeği) kullanılır. Oval bir şekle sahip olan pide, yaklaşık 80 cm uzunluğunda ve 15 cm genişliğinde açılır. Kenarları yaklaşık 2 cm kadar iç kısma kıvrılarak şekillendirilir. Pişirme işleminden önce üzerine tereyağı sürülür ve ilk pişirme aşamasından sonra üzerine yumurta kırılır. Pide, üzerindeki yumurtanın pişirme durumuna göre rafadan veya tam pişmiş olarak hazırlanabilir. Rafadan yumurtalı pide, dilimlenmeden servis edilir. Bir porsiyon pide için yaklaşık 350 g, bir buçuk porsiyon için ise 500 g hamur kullanılır.

Üretim Metodu

Emirdağ yumurtalı pidesi'nin üretim süreci şu adımlardan oluşur:

• Hamur ve Şerbet Hazırlığı: Elenmiş una oda sıcaklığında su eklenerek yoğurmaya başlanır. Bu sırada ılık su, tuz ve yaş maya karıştırılarak "şerbet" adı verilen karışım hazırlanır. Hazırlanan şerbet, hamur kitlesine yavaşça yedirilir ve toplamda 20-25 dakika boyunca pürüzsüz bir doku alana kadar yoğurulur.

• Mayalanma ve Dinlendirme: Yoğurulan hamurun üzeri kapatılarak 30 dakika ilk mayalanmaya bırakılır. Süre sonunda hamur, gözenekli yapısını bozmadan hafifçe bastırılarak toparlanır. Ardından 350 g veya 500 g’lık bezelere ayrılarak geleneksel pasa tahtalarında 30-40 dakika daha dinlendirilir.

• Şekillendirme: Dinlenen bezeler razmol yardımıyla elle açılır; yaklaşık 80 cm uzunluğunda ve 15 cm genişliğinde oval bir form verilir. Hamurun uçları birleştirilir ve kenarları 2 cm içe kıvrılarak tereyağı ve yumurta için orta kısımda bir hazne oluşturulur.

• Pişirme ve Servis: Hazırlanan pidenin içine yaklaşık 80 g tereyağı parça parça eklenir. Taş fırında kısa bir süre pişen pide çıkarılır, üzerine 3-4 adet yumurta kırılır ve diğer tarafı ateşe bakacak şekilde 2 dakika daha fırınlanır. Toplam pişme süresi 4-5 dakika içinde tamamlanır.

Coğrafi Sınır

Emirdağ yumurtalı pidesinin coğrafi sınırı, Afyonkarahisar ili Emirdağ ilçesi olarak belirlenmiştir. Ürünün özellikle hamur hazırlama, mayalandırma ve pişirme aşamalarında ustalık becerisi gerektiren tüm üretim süreçleri, bu coğrafi sınır içinde gerçekleştirilmelidir.

Denetim

Emirdağ yumurtalı pidesinin denetimi, Emirdağ Belediyesinin koordinasyonunda yürütülür. Denetim mercii, Emirdağ Belediyesi, Emirdağ Zabıta Müdürlüğü, Emirdağ İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü, Emirdağ Esnaf ve Sanatkârlar Odası ve Emirdağ Ticaret ve Sanayi Odası'ndan konuda uzman birer kişinin katılımıyla toplam 5 kişilik bir heyetten oluşur.

Denetimler, yılda bir kez düzenli olarak yapılır ve şikayet ya da gerek görülen durumlarda ek denetimler gerçekleştirilebilir. Denetim merciinin sorumlulukları; kullanılan bileşenlerin, üretim metodunun (özellikle hamur hazırlama, mayalama ve pişirme aşamaları) ve Emirdağ yumurtalı pidesi ibaresi ile mahreç işareti ambleminin kullanımının uygunluğunu kontrol etmektir. Tescil ettiren kurum olan Emirdağ Belediyesi, hukuki süreçleri yürütmekle yükümlüdür.