Erzurum Ayran Aşı çorbası, yoğurt, aşurelik buğday, aşotu ve kızarmış köfte ile hazırlanan, Erzurum mutfağına özgü geleneksel bir sıcak çorbadır. Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından “Mahreç İşareti” ile tescillenmiş bu ürün, kış sofralarında tercih edilir. Erzurum ili ile ün bağı bulunur.
Ürün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Erzurum Ayran Aşı çorbası, temel bileşenleri yoğurt, aşurelik buğday, aşotu ve yağsız kıymadan hazırlanan minik köfteler olan geleneksel bir çorba çeşididir. Ürünün en belirgin ayırt edici özelliği, son aşamada eklenen aşotunun verdiği kendine has aromasına sahiptir.
Görünüm: Yoğun kıvamlı, açık beyaz renkli bir çorbadır. İçerisinde küçük boyutlu köfteler ve yeşil aşotu parçaları bulunur.
Tat ve Aroma: Yoğurdun hafif ekşimsi tadı, aşotunun belirgin aroması ve kızartılmış köftelerin lezzetiyle zenginleşmiş, bir profili sunar.
Ayırt Edici Özellikler: Çorbanın yapımında kullanılan taze veya salamura aşotu ile kızartılmış minik köfteler, Erzurum mutfağına özgüdür. Ayrıca, buğdayın yoğurtla birlikte kaynatılması, çorbanın kıvam ve lezzetini belirleyen unsurlardandır.
Erzurum Ayran Aşı (Türkiye Kültür Portalı)
Üretim Metodu
Malzemeler (10-15 kişilik):
- 500 g aşurelik buğday
- 1000 g yoğurt
- 20 g buğday unu
- 4 litre su
- 20 g taze veya salamura aşotu
- 250 g yağsız kıyma
- 5 g karabiber
- 36 g tuz
- 30 g tereyağı
- 1 adet orta boy kuru soğan
Yapılışı:
- Aşurelik buğday, 2 litre su ile yaklaşık 30 dakika haşlanır.
- Yoğurt ve un karıştırılır, haşlanmış buğdaya 2 litre ılık su eklenerek bu karışım ilave edilir ve kaynayana kadar karıştırılarak pişirilir.
- Yağsız kıyma, tuz ve karabiber karıştırılarak 1 cm çapında köfteler hazırlanır ve yağda kızartılır.
- Soğanlar küçük küpler hâlinde doğranır ve tereyağında pembeleşinceye kadar kavrulur.
- Kavrulmuş soğan ve kızarmış köfteler çorba tenceresine eklenerek 10 dakika daha pişirilir.
- Ocaktan alınmadan 2 dakika önce aşotu eklenerek karıştırılır.
- Erzurum Ayran Aşı çorbası sıcak olarak servis edilir.
Coğrafi Sınır ve Denetim
Erzurum Ayran Aşı çorbası yalnızca Erzurum ili sınırları içerisinde ve yöreye özgü üretim metoduna uygun olarak hazırlanabilir. Çorbanın tarihi ve gastronomik değeri, bölgeyle olan ün bağını oluşturur.