Erzurum hurma tatlısı, Erzurum Ticaret Borsası'nın başvurusuyla 15.12.2021 tarihinde başvurusu yapılan ve 02.03.2023 tarihinde 1340 tescil numarası ile Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş bir coğrafi işarettir. Coğrafi işaretin türü mahreç işareti olarak belirlenmiştir. Ürün, Erzurum ilinde üretilen, sert bir hamurun kızartılmasıyla elde edilen tuzlu bir hamur işidir. Şeklinin hurmaya benzemesi nedeniyle bu adı almıştır.

Ürün Özellikleri

Erzurum Hurma Tatlısı; özel amaçlı buğday unu, yumurta, tereyağı, kabartma tozu, tuz ve su kullanılarak hazırlanan hamurdan üretilir. Pişmemiş haldeki hamurun ağırlığı yaklaşık 50 gramdır. Ürünün nihai boyutları 15 cm uzunluk, 8 cm genişlik ve 4 cm kalınlıktır. Hamurun yüzeyine karakteristik şeklini vermek amacıyla rende veya kevgir üzerine bastırılır. Sıcak olarak servis edilen bu hamur işi, sade tüketilebildiği gibi, peynir (özellikle Erzurum küflü civil peyniri), bal ve reçel gibi kahvaltılık ürünlerle birlikte de tüketilebilir. Ürünün Erzurum mutfak kültüründe eskiye dayanan bir geçmişi ve coğrafi sınırıyla ün bağı bulunur.

Üretim Metodu

Altı porsiyonluk Erzurum hurma tatlısı üretimi için kullanılan bileşenler ve izlenen adımlar aşağıdadır:

• Bileşenler: 100 g tereyağı, 500 ml su, 2 yumurta, 350 g özel amaçlı buğday unu, 6 g tuz, 100 ml yoğurt veya süt ve 10 g karbonat.
• Kızartma Yağı: 500 ml sıvı yağ.
• Hazırlanışı:
• Tüm hamur bileşenleri karıştırılır ve sert bir hamur elde edilene kadar yoğurulur.
• Hamurun üzeri nemli bir örtü ile kapatılarak 1 saat dinlendirilir (mayalandırılır).
• Dinlenen hamurdan yaklaşık 50 gramlık parçalar alınır ve elde yuvarlanır.
• Hamur parçalarına, rende veya kevgir üzerine bastırılarak yüzey şekli verilir.
• Şekil verilen hamurlar kızgın yağda kızartılır.
• Servisi sıcak olarak yapılır.

Coğrafi Sınır

Erzurum hurma tatlısının coğrafi sınırı Erzurum ilinin idari sınırlarıdır. Ürünün sahip olduğu ün bağı, geçmişi ve Erzurum mutfak kültüründeki yeri nedeniyle, tüm üretim aşamalarının belirtilen coğrafi sınır içerisinde gerçekleştirilmesi zorunludur.

Denetim

Denetim işlemleri, Erzurum Ticaret Borsası'nın koordinasyonunda gerçekleştirilir. Denetim mercii; Erzurum Ticaret Borsası, Atatürk Üniversitesi Turizm Fakültesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü ve Erzurum İl Tarım ve Orman Müdürlüğü'nden birer uzman olmak üzere toplam üç kişiden oluşur. Denetimler düzenli olarak yılda bir kez, ayrıca şikâyet veya ihtiyaç hallerinde yapılır. Denetimlerde, üretimde kullanılan bileşenlerin, ürün özelliklerinin ve üretim metodunun tescile uygunluğu kontrol edilir. Ayrıca, "Erzurum Hurma Tatlısı" ibaresinin, logosunun ve mahreç işareti ambleminin kullanımının uygunluğu da denetlenir.