Erzurum yumurta pilavı, Erzurum mutfağına özgü, coğrafi işaretle tescillenmiş geleneksel bir yemektir. Temel ayırt edici özelliği, hamurunun su katılmadan sadece yumurta, buğday unu ve tuz ile hazırlanmasıdır. Bu özel hamurdan kesilen şeritlerin tuzlu suda haşlanması ve üzerine eritilmiş tereyağı dökülmesi suretiyle üretilir.
Coğrafi İşaret Tescili
Erzurum yumurta pilavı, Erzurum Ticaret Borsası'nın 06.04.2021 tarihli başvurusu sonucunda, 23.02.2022 tarihinde 1037 tescil numarası ile Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından mahreç işareti olarak tescillenmiştir. Ürün grubu "Yemekler ve çorbalar" olarak sınıflandırılmıştır.
Erzurum mutfak kültüründe köklü bir geçmişe sahip olması ve üretim metodunun yöreyle özdeşleşmesi, coğrafi sınır ile ün bağını oluşturur. Bu tescil kapsamında, ürünün tüm üretim aşamalarının Erzurum il sınırları içerisinde gerçekleştirilmesi zorunludur.
Üretim Metodu
Erzurum yumurta pilavının tescilli üretim metodu ve bileşenleri şu şekildedir:
Bileşenler (1 kg un için)
- 1 kg buğday unu
- 6 adet yumurta
- 11 g tuz
- 40 g tereyağı (pişirme sonrası için)
- Haşlamak için yaklaşık 2 litre su ve 24 g tuz
Hazırlanışı
- Hamur: Yumurta ve tuz derin bir kapta çırpılır. Üzerine yavaş yavaş un eklenerek yoğrulur. Su eklenmeden hazırlanan bu hamur, katı bir kıvama geldiğinde üzeri nemli bir bezle örtülerek 20 dakika dinlendirilir.
- Kesme: Dinlenen hamurdan alınan parçalar, oklava yardımıyla yaklaşık 2 mm kalınlığında ve 65 cm çapında yufkalar halinde açılır.
- Şeritler: Açılan yufkalar, yaklaşık 25 cm uzunluğunda şeritler halinde kesilir ve birbirine yapışmaması için unlanmış bir tepsiye yerleştirilir.
- Pişirme: Kaynayan tuzlu suya (2 litre suya 24 g tuz) atılan hamur şeritleri haşlanır.
Servis ve Muhafaza
Haşlanıp süzülen hamur şeritlerinin üzerine eritilmiş tereyağı dökülür ve sıcak olarak servis yapılır. İsteğe bağlı olarak üzerine dövülmüş ceviz içi serpilerek de sunulabilir.
Eğer hamur şeritleri hemen tüketilmeyecekse, oda sıcaklığında bir gün bekletilerek kurutulabilir. Kurutulmuş şeritler, serin ve kuru bir ortamda (karton kutu, cam kavanoz) veya derin dondurucuda saklanarak daha sonra kullanılabilir.
Denetleme
Ürünün coğrafi işaret standartlarına uygunluğu, Erzurum Ticaret Borsası'nın koordinatörlüğünde; Atatürk Üniversitesi Turizm Fakültesi ve Erzurum İl Tarım ve Orman Müdürlüğü'nden uzmanların katıldığı bir denetim mercii tarafından sağlanır. Bu denetimler yılda en az bir kez ve şikâyet halinde her zaman gerçekleştirilir. Denetimlerde, bileşenlerin uygunluğu, üretim metoduna bağlılık ve coğrafi işaret ambleminin kullanımı kontrol edilir.
