Köken

Ezkaza kelimesi (ﺍﺯ ﻗﻀﺎﺀ), Arapça każā kelimesinin önüne Farsça "-den" anlamına gelen ez- ekinin birleşimiyle oluşmuştur. “Kader gereği, tesadüfen” anlamında bir deyim olarak ez-każāʾ şeklinde Farsçaya yerleşmiş, oradan da Osmanlıca aracılığıyla Türkçeye geçmiştir. Zamanla zarf işlevi kazanmıştır.

Kullanım Alanları

Eski ve Resmî Türkçe (Klasik Üslup): Ezkaza kelimesi, Osmanlı Türkçesi etkisindeki metinlerde, resmi yazışmalarda ve klasik metinlerde rastlantı anlatmak için tercih edilir.

Edebiyat ve Anlatı Dili: Özellikle anlatı türü metinlerde veya nostaljik, tarihî havadaki hikâyelerde beklenmedik olayları vurgulamak amacıyla kullanılır.

Günlük Konuşma: Günlük dilde nadiren kullanılır; kullanıldığında ise genellikle dilin sanatlı bir biçimiyle veya şaka/ironi amacıyla tercih edilir.