Gaziantep yoğurtlu patates, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında mahreç işaretiyle koruma altına alınmış yöresel bir yemektir. 29 Haziran 2020 tarihinde başvurusu yapılan ürün, 15 Mayıs 2021 tarihinde Gaziantep Büyükşehir Belediyesi adına tescillenmiştir. Tescil numarası 757 olan bu yemek, “Yemekler ve çorbalar” ürün grubunda yer almakta olup yalnızca Gaziantep ili sınırları içinde üretilebilmektedir.
Tanımı ve Özellikleri
Gaziantep yoğurtlu patates; süzme yoğurt, patates, nohut ve kuşbaşı koyun etiyle hazırlanan bir yemektir. Ayırt edici özelliği, kullanılan malzemelerin seçimi, aspirle hazırlanan özel sosu ve Gaziantep’e özgü üretim metodudur. Yemeğin ün bağı, Gaziantep mutfağına dair yayımlanmış kitaplar, tanıtım filmleri ve bilimsel yayınlarla belgelenmiştir.
Hazırlanışı
Yemek; 450 ila 500 gram arasında yağsız kuşbaşı koyun eti, 50 ila 150 gram önceden ıslatılmış nohut, 1000 ila 1500 gram patates, 600 ila 720 gram süzme yoğurt, 1 adet yumurta, 20 ila 40 gram tereyağı veya sadeyağ, 5 ila 6 gram tuz, 3 ila 5 gram aspir ve 3 ila 6 gram karabiber kullanılarak hazırlanır. Kuşbaşı et, suyla kaynatılır; nohut ve tuz eklenerek yumuşayıncaya kadar pişirilir. Soyulup iri küpler halinde doğranan patatesler eklenir ve pişene kadar kaynatılır. Ayrı bir tencerede süzme yoğurt ve yumurta karıştırılır, çok kısık ateşte sürekli aynı yönde karıştırılarak ısıtılır. Pişme suyundan azar azar eklenerek ısındığında yemeğe katılır. Tereyağı veya sadeyağ tavada kızdırılır, içine aspir ve karabiber eklenir ve bu sos yemeğin üzerine gezdirilerek servis edilir.
Coğrafi Sınır ve Denetim
Yemeğin üretimi, ustalık gerektiren yerel yöntemlere dayandığı için yalnızca Gaziantep ili sınırları içinde yapılabilir. Tüm üretim aşamaları bu coğrafi sınırda gerçekleşmelidir.
Denetimler, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi koordinatörlüğünde yürütülür. Denetim mercii; belediyeden, Gaziantep İl Tarım ve Orman Müdürlüğünden ve Gaziantep Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliğinden birer uzmandan oluşur. Denetimler yılda en az bir kez, ihtiyaç halinde veya şikâyet üzerine gerçekleştirilir. Denetim kriterleri arasında malzeme uygunluğu, üretim metoduna ve görünüme uygunluk ile mahreç işareti kullanımının doğruluğu yer alır.
