Göynük dik börek / Göynük oklava tatlısı, Bolu ili Göynük ilçesine özgü, şerbetli bir hamur tatlısıdır. 07 Aralık 2020 tarihinde mahreç işaretiyle tescillenmiş olan bu ürün, geleneksel üretim yöntemi ve yöresel malzeme kullanımıyla coğrafi işaret koruması altındadır. Tescil işlemi, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında Göynük Belediyesi tarafından gerçekleştirilmiştir.
Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Tatlı; buğday unu, yumurta, sirke, tuz ve içme suyuyla hazırlanan hamurun açılarak yufka haline getirilmesi, üzerine dövülmüş beyaz ceviz içi serpilmesi, ince oklavaya sarılarak dilimlenmesi, tepsiye dikey biçimde yerleştirilmesi, pişirilmesi ve şerbetlenmesiyle elde edilir. Ürünün ayırt edici yönleri arasında beyaz ceviz içi kullanımı, yufkaların ince oklavaya sarılması ve kesilen yüzeylerinin üstte kalacak şekilde dik yerleştirilmesi yer alır. Hamurda sirke kullanımı, tatlının gevrek yapısını destekler.
Yörede “oklava tatlısı” veya “tatlı börek” olarak da bilinen bu ürün, Osmanlı dönemine uzanan geçmişiyle özellikle Ramazan aylarında ve bayram sofralarında tercih edilen geleneksel bir lezzettir.
Üretim Süreci
Hamur Hazırlığı: 750 g özel amaçlı buğday unu, 3 yumurta, 1 tatlı kaşığı sirke, 1 çay kaşığı tuz ve 2 su bardağı su ile yoğrularak hamur elde edilir. Hamur 15 bezeye ayrılır ve 30 dakika dinlendirilir.
Yufka Açma ve Şekillendirme: Her beze, buğday nişastası yardımıyla ince yufka haline getirilir. Masa örtüsü desenlerinin görünecek kadar ince olması esastır. Yufkalar 5 dakika dinlendirilir, ardından üzerine dövülmüş beyaz ceviz içi serpilir ve ince oklavaya sarılır. Oklava çekilerek rulo haline getirilen yufka, yaklaşık 2 cm aralıklarla kesilir ve parçalar dik şekilde tepsiye dizilir.
Pişirme: Tepsiye dizilen parçaların üzerine 500 g eritilmiş tereyağı gezdirilir. 200°C’de 30 dakika pişirilir ve ardından 15 dakika dinlendirilir.
Şerbetleme: 3 bardak su, 3 bardak toz şeker ve birkaç damla limon suyu ile hazırlanan şerbet, 10 dakika kaynatıldıktan sonra sıcak halde tatlının üzerine dökülür. Tatlı 30 dakika dinlendirilerek servise hazır hale getirilir.
Servis ve Satış
Ürün, porsiyon esasına göre tercihen bakır kaplarda servis edilir. Satışta mevzuata uygun ambalajlar kullanılır. “Göynük Dik Börek / Göynük Oklava Tatlısı” ibaresi ve mahreç işareti amblemi, ürünün üzerinde, ambalajında veya işletmede görünür şekilde yer almalıdır.
Coğrafi Sınır ve Denetim
Ürünün üretimi, Göynük ilçesiyle ün bağı taşıdığından yalnızca bu coğrafi sınır içinde yapılmalıdır. Denetimler Göynük Belediyesi koordinasyonunda, ilgili kamu kurumları, üniversite ve yerel üretici kooperatiflerinin temsilcilerinden oluşan en az üç kişilik bir mercii tarafından yılda en az bir kez ve gerektiğinde yapılır. Denetim; malzeme uygunluğu, üretim yöntemi, ürün şekli ve işaret kullanımını kapsar.
