“El yazısıyla CV mi? Hangi çağda yaşıyoruz?” diye düşünebilirsiniz. Ancak Japonya’da işe başvururken bir dolma kalem, dikkatle seçilmiş kelimeler ve kusursuz bir el yazısı, en az deneyim kadar önemli olabilir! Modern dünyanın dijitalleşen iş başvurularına inat, Japonya'nın bu köklü geleneği hâlâ geçerliliğini koruyor. Peki neden?
Neden Hâlâ El Yazısı?
Japonya'da bazı şirketler ve pozisyonlar için el yazısı CV'lerin tercih edilmesi, sadece bir kâğıt parçasından çok daha fazlasını ifade ediyor. Bu durum, yüzyıllardır süregelen kültürel değerlerin iş hayatına olan yansıması.
- Özen ve Adanmışlık Göstergesi: El yazısıyla bir rirekisho hazırlamak, hatasız ve titizlikle tamamlanması gereken bir süreçtir. Bu, adayın başvurulan pozisyona ve şirkete duyduğu saygının ve adanmışlığın somut bir kanıtı olarak görülür. Onlar için bu, sadece bir görev değildir, bir adanmışlık ritüelidir. Japon kültüründe bir işi en iyi şekilde yapmaya verilen değer, bu eylemde kendini açıkça gösterir.
- Karakter ve Titizlik Aynası: Yazının düzgünlüğü, okunabilirliği hatta karakterlerin doğru bir şekilde yazılması (özellikle karmaşık Kanji karakterleri), adayın detaylara olan dikkatini, sabrını ve genel titizliğini yansıtır. İyi bir el yazısı, sadece estetik değil, aynı zamanda adayın disiplinli yapısına dair ipuçları verir.
- Geleneklere Bağlılık: Japon toplumu, geleneklere sıkı sıkıya bağlı bir yapıya sahiptir. Özellikle köklü ve geleneksel şirketlerde bu uygulama, eski usullere olan bağlılığın ve istikrarın bir sembolü olarak devam eder. Değişimin yavaşlığı, burada olumlu bir değer olarak algılanabilir.
- Kişisel Dokunuş ve Samimiyet: Standart bir bilgisayar çıktısından farklı olarak el yazısı bir rirekisho, adayın bireysel dokunuşunu sunar. Bu, işverenin adayla daha kişisel ve samimi bir bağ kurmasına olanak tanır. Bilgisayar çağında kişisel iletişimin kıymeti belki de burada ortaya çıkar.
Peki, Bir Rirekisho Nasıl Yazılır ?
Rirekisho yazmak, sadece el yazısından ibaret değildir; belirli kuralları ve formatları vardır. Genellikle Japonya'daki kırtasiyelerde veya online olarak özel basılmış rirekisho formları bulunur. Bu formlar genellikle şu bölümleri içerir:
- Kişisel Bilgiler: Ad, soyadı, doğum tarihi, cinsiyet, iletişim bilgileri.
- Eğitim Geçmişi: İlkokuldan başlayarak en son bitirilen okula kadar tarih sırasına göre tüm eğitim kurumları ve dereceleri.
- İş Deneyimi: Önceki iş yerleri, pozisyonlar, çalışma süreleri ve temel sorumluluklar.
- Lisans ve Sertifikalar: Sahip olunan tüm sertifikalar, özellikle mesleki yeterlilikler.
- Motivasyon (志望動機 - Shibō Dōki): Bu bölüm, adayın neden bu şirkette çalışmak istediğini, şirkete nasıl katkı sağlayacağını ve kariyer hedeflerini açıkladığı en önemli kısımlardan biridir. Bu kısım genellikle elle yazılır ve adayın kişiliğini yansıtır.
- Hobiler ve Beceriler: Boş zaman aktiviteleri ve özel beceriler (örneğin, yabancı dil yeterliliği).
- Referanslar: Genellikle bu formda referans bilgisi istenmez ancak mülakat aşamasında talep edilebilir.
Ayrıca rirekisho yazarken kaligrafi ve düzgün yazıya büyük önem verilir. Hata yapmak kabul edilemez; bu yüzden genellikle taslak oluşturulur ve son hâli özenle kâğıda geçirilir.

Rirekisho CV Örneği (Yapay Zeka ile Oluşturulmuştur)
Türkiye'deki CV Kültürü ile Karşılaştırma
Türkiye'deki işe alım süreçlerine baktığımızda ise durum Japonya'dan oldukça farklıdır.
- Dijital Çağın Hızına Ayak Uydurma: Türkiye'de CV'ler büyük ölçüde dijital ortamda hazırlanır ve gönderilir. PDF formatı en yaygın olanıdır ve genellikle profesyonel şablonlar veya online CV oluşturma araçları kullanılır. Hız ve erişilebilirlik ön plandadır.
- Profesyonel Şablonlar ve İçerik Odaklılık: Türkiye'de CV'nin içeriği, iş deneyimleri, yetkinlikler ve başarılar önceliklidir. Tasarımın profesyonel ve okunaklı olması beklenirken el yazısıyla olması gibi bir beklenti neredeyse hiç yoktur.
- Kişisel Bilgilerin Sınırlılığı: GDPR gibi veri koruma kanunlarının etkisiyle, Türkiye'de ve Batı'da CV'lerde kişisel bilgiler (doğum tarihi, medeni hal gibi) giderek daha az yer alırken, Japon rirekisholarında bu tür bilgiler standarttır.
Geleceğe Bakış: Değişen Trendler
Günümüzde Japonya'da da özellikle uluslararası şirketler, teknoloji ve girişimcilik odaklı sektörlerde, bilgisayar ortamında hazırlanmış CV'ler giderek daha fazla kabul görüyor. Ancak geleneksel Japon şirketlerinde veya belirli pozisyonlarda el yazısı rirekisho beklentisi devam ediyor. Bu, adayın başvuru yapacağı şirketin kültürünü ve beklentilerini iyi araştırmasını gerektiren bir durum.
Japonya'daki el yazısıyla CV yazma geleneği, sadece bir başvuru formu doldurmaktan öte, kültürel değerlerin, sabrın, titizliğin ve adanmışlığın bir yansımasıdır. Bu durum, küreselleşen dünyada bile her kültürün kendine özgü dinamiklerinin ne kadar değerli olduğunu bir kez daha hatırlatmaktadır.

