Kahta bademli irmik helvası, Adıyaman’ın Kahta ilçesine özgü geleneksel bir tatlı olup, irmik helvası kategorisinde yer almasına karşın içeriğinde yer alan Kahta yöresine ait badem içi ve kaşar peyniri ile ayırt edici nitelikler taşır. Ürün, kendine özgü sarı rengi, yoğun kıvamı ve karakteristik aromasıyla dikkat çeker. Ustalık gerektiren üretim sürecinde su, toz şeker, irmik, tereyağı, sıvı yağ, badem içi ve rendelenmiş kaşar peyniri belirli bir sıra ve teknikle bir araya getirilerek hazırlanır. Tüm üretim aşamaları yalnızca Kahta ilçesi sınırlarında gerçekleştirilmeli ve ürün mahreç işareti ile tescilli olarak sunulmalıdır.

Malzemeler

Kahta bademli irmik helvasının temel bileşenleri şunlardır:

• 2 litre su
• 1,35 kg beyaz toz şeker
• 1 kg irmik
• 800 g kaşar peyniri
• 350 g badem içi (Kahta’da yetiştirilen)
• 200 g tereyağı
• 200 ml sıvı yağ (tercihen zeytinyağı)

Bu bileşenler hem ürünün lezzetini hem de yöresel karakterini belirleyen temel unsurlardır.

Tarif/Üretim Metodu

Ürünün üretimi, ustalık gerektiren bir süreçtir. Öncelikle su ve şeker birlikte kaynatılarak yaklaşık 100 °C’ye ulaştırılır. Ardından irmik eklenerek homojen bir karışım elde edilir. Bu karışım, kıvam kazanana dek karıştırılarak pişirilir. Elde edilen karışıma sırasıyla sıvı yağ ve tereyağı eklenip kavurma işlemi sürdürülür. Kavurma işlemi tamamlandığında badem içi ve rendelenmiş kaşar peyniri ilave edilir. Karışım, önceden yağlanmış bir tepsiye dökülerek yüzeyi düzeltilir ve tekrar sıvı yağ sürülür. Soğutma işleminin ardından helva, badem içi ile süslenerek servis edilir.

Ayırt Edici Özellikler

Kahta bademli irmik helvasını özgün kılan özellikler, kullanılan yöresel badem içi ve kaşar peyniri ile birlikte, geleneksel üretim yöntemidir. Ürün, sarımtırak rengi, kendine özgü aroması ve kıvamıyla karakterize edilir. Ayrıca kış aylarında tüketiminin yaygın olması, mevsimsel tüketim alışkanlıklarını da yansıtmaktadır.

Coğrafi Sınır ve Üretim Alanı

Kahta bademli irmik helvası, yalnızca Adıyaman ili Kahta ilçesi sınırları içinde üretilebilmektedir. Ürünün ünü, bölgeyle kurduğu tarihsel ve kültürel bağdan kaynaklanmakta olup, tüm üretim aşamalarının bu coğrafi sınırlar içerisinde gerçekleştirilmesi zorunludur.

Kullanım Biçimi

Mahreç işareti ile tescillenmiş olan Kahta bademli irmik helvası, ürünün veya ambalajın üzerinde “Kahta Bademli İrmik Helvası” ibaresiyle birlikte ilgili coğrafi işaret amblemiyle tanıtılır. Eğer bu ibareler ambalajda yer alamazsa, işletmede görünür bir şekilde sergilenmesi zorunludur. Ayrıca gıda işletmecileri tarafından isteğe bağlı olarak özel bir logo da kullanılabilir.

Denetim Mekanizması

Ürünün coğrafi işaret şartlarına uygun olarak üretildiğinin denetimi, Kahta Kaymakamlığı ve Kahta İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü koordinasyonunda yürütülmektedir. Denetim kurulu; Kahta İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü, Kahta Ziraat Odası ve Kahta Belediyesi temsilcilerinden oluşur. Yılda en az bir kez düzenli denetim yapılmakta; ayrıca şikayet üzerine ya da gerekli görüldüğünde denetimler tekrar edilebilmektedir. Denetimlerde üretim metodu, bileşen listesi ve kullanım biçimi kontrol edilmekte ve raporlar Türk Patent ve Marka Kurumuna sunulmaktadır.