Köken
Kakımak kelimesi, Türkiye Türkçesinde yer alan kakağan (“huysuz, çabuk öfkelenen”) sözcüğünden türemiştir. Kakağan, fiil kökü olan kakı- (“öfkelenmek, sinirlenmek”) fiilinden, isim türeten +(g)An ekiyle oluşturulmuştur. Kakımak fiili, bu kökün yeniden fiilleştirilmiş biçimi olarak ortaya çıkar ve genellikle sinirli bir biçimde konuşmak ya da sataşmak anlamında kullanılır. Anlamsal olarak sözcük, hem psikolojik bir tepkiyi (öfke, hiddet) hem de bu tepkiyle ilişkili dışavurumları (bağırmak, çıkışmak) içerir.
Kullanım Alanları
- Günlük dil: Sinirli şekilde konuşma ya da terslenme eylemini anlatmak için kullanılır.
- Ağız araştırmaları: Türkiye’nin çeşitli ağızlarında yerel deyim ya da fiil kalıbı olarak geçer; ağız derlemelerinde yer bulur.
- Halk edebiyatı: Mizahi veya taşlamalı metinlerde huysuz ya da öfkeli karakter davranışlarını betimlemek için kullanılır.
- Sözlü anlatım: Anadolu’da özellikle yaşlı kuşaklar arasında, birine çatma veya çıkışma eylemini anlatan deyimlerde yer alır.