Karaahmetli tokmak köfte, Kırıkkale iline özgü, mahreç işaretiyle tescillenmiş geleneksel bir yemektir. 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında 30 Eylül 2025 tarihinde tescil edilen bu ürün, Kırıkkale Pastacılar Aşçılar Kebapçılar Derneği tarafından coğrafi işaret başvurusu yapılmış ve koruma altına alınmıştır. Et, bulgur ve baharatların tokmakla dövülerek hamur haline getirildiği bu köfte, mangalda ya da yağda pişirilerek servis edilir. Kendine özgü iri ve yuvarlak formu ile hem görsel hem de dokusal açıdan ayırt edici bir karakter taşır.

Özellikler

Karaahmetli tokmak köfte; tavuk göğüs eti, tavuk but eti, sığır iç yağı, bulgur, kuru soğan, sarımsak, kuru nane, biber, su ve tuz gibi bileşenlerle hazırlanır. Köftenin özgünlüğü, bileşenlerin meşe ve dut ağacından yapılmış tokmaklarla dövülerek bir araya getirilmesinden kaynaklanır. Bu işlem, yaklaşık bir saat süren yoğun bir emek sürecidir.

Hazırlanan köfteler 10–12 cm çapında ve 1–2 cm kalınlığında olup, 150 gramlık bezeler halinde şekillendirilir. Pişirme işlemi meşe kömürüyle yakılmış mangalda veya kızgın yağda gerçekleştirilir.

Hazırlanışı

Köftenin yapımında kullanılan bulgur, tercihen Kırıkkale coğrafyasından temin edilen enola cinsi sert buğdaydan elde edilir. Üretim süreci şu adımları içerir:

• Tavuk etleri gıda ile temasa uygun bir kaba alınır, üzerine bulgurun yarısı eklenir ve tokmaklarla dövülmeye başlanır.
• Et ve bulgur özdeşleşmeye başladığında sığır iç yağı eklenir, ardından soğan ve sarımsak ilave edilir.
• Karışıma azar azar su eklenerek dövme işlemi sürdürülür.
• Baharatlar eklendikten sonra karışım yoğrularak hamur kıvamına getirilir.
• Bezeler haline getirilen köfteler şekillendirilip pişirilir.

Coğrafi Bağ ve Üretim Koşulları

Karaahmetli tokmak köfte, Kırıkkale ilinin mutfak kültüründe köklü bir geçmişe sahiptir. Ürünün ünü, üretim teknikleri ve bileşen seçimindeki yerel bilgi birikimiyle doğrudan coğrafi sınırla ilişkilidir. Bu nedenle tüm üretim aşamaları yalnızca Kırıkkale ili içinde gerçekleştirilmelidir.

Denetim Süreci

Ürünün coğrafi işaret kriterlerine uygunluğu, yılda en az bir kez yapılan denetimlerle kontrol edilir. Denetim Kırıkkale Pastacılar Aşçılar Kebapçılar Derneği koordinatörlüğünde; Kırıkkale Ticaret ve Sanayi Odası, Kırıkkale İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile ilgili uzmanların katılımıyla yürütülür. Denetimlerde bileşenlerin uygunluğu, üretim metoduna sadakat ve mahreç işareti kullanım biçimi değerlendirilir. Uygunsuzluklar halinde gerekli tedbirler ilgili kişi veya kurumlara bildirilir.