Verwirrung der Gefühle, Türkiye'de Karmaşık Duygular olarak yayımlanmış, Stefan Zweig’in 1927 tarihli novellalarından biridir. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları tarafından 2015’te basılan Türkçe çeviriyi İlknur İgan yapmıştır. İlk İngilizce çevirisi de aynı yıl içerisinde yayımlanmıştır.

Konu

Olaylar, emekli bir yüksek danışman olan Roland’ın, altmış geçkin yaşlarında anımsadıkları üzerinden anlatılır. Gençlik yıllarında İngiltere’de öğrenci iken tanıştığı İngiliz edebiyatı profesörüne karşı karmaşık duygular beslemiştir. Bir yandan hem entelektüel hayranlık – rol-model duruşu, diğer yandan dostça başlayan ama zamanla romantizme kayan bir yakınlaşma gelişir. Hikâye, genç Roland’ın bu duyguları anlayamamasıyla ilerler: profesörle ilişkisi derinleşir, ancak onun evli ve cinsel kimlik karmaşası içinde olduğu ortaya çıkar . Bu karşılaşma Roland’ı, kendi kimlik ve arzu hislerini yeniden değerlendirmeye iter.

Temalar

• Cinsel Kimlik: Novella, Roland’ın profesörüne karşı hissettiği entelektüel hayranlıkla başlayıp karmaşık duygularla sonuçlanan çalkantısını ele alır.
• İntellektüel ve Duygusal Bağımlılık: Öğrenci-profesör ilişkisi, zihinsel hayranlığın ötesine geçip duygusal anlamda belirsiz bir köprü kurar.
• Toplumsal Normlar ve Modern İçsel Çatışma: Profesörün cinsel kimliği ve toplumla uyum ihtiyacı arasında yaşadığı içsel çatışma, Roland’ın kendi farkındalığıyla paralel ilerler.

Üslup ve Yapısal Özellikler

• Anlatı Biçimi: Üçüncü şahıs gibi görünse de metin büyük ölçüde Roland’ın içsel bakış açısıyla şekillenir; geçmişe dönüşlerle kurgu yine bu bilinç ekseninde devam eder.
• Dil ve Psikolojik Derinlik: Zweig, karakterlerinin iç dünyalarına dair incelikli gözlemler yapar. Dil, tutarlı psikolojik çözümlemeler içerecek biçimde yoğun ve ayrıntılıdır.
• Zaman Kurgusu: Olay örgüsü kronolojik değil, hatırlama ve bilinç akışı üzerine kuruludur. Roland’ın ilerleyen yaşamında geriye dönük değerlendirmeleri ağırlıktadır.
• Psikanalitik Evrensellik: Hikâye, Freud etkisinde karşılıklı duygu çatışmaları, bastırılmış arzular ve arzuların ifade biçimleri gibi temalarla psişik yapı çözümlemesine uygundur.

Karakterler

• Roland D. (anlatıcı): İlerleyen yaşlarında akademisyen olan karakter, gençlikte yaşadığı duygusal ve entelektüel ikilemleri değerlendirir.
• Profesör: İngiliz edebiyatı uzmanıdır; Roland’ın önde gelen entelektüel figürü olarak yer alır. Aynı zamanda kendi cinsel kimliğini keşfetmekte ve bu konuda ikilemler yaşamaktadır.