Kırgızistan Millî Marşı (Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик Гимни), 18 Aralık 1992’de kabul edilen; güftesi Jailil Sadıkov ile Şabdanalı Kuluyev’e ait olan ulusal marştır.
Kırgızistan Millî Marşı (Nur Cholpon)
Sözleri
Marşın Kırgızca sözleri şöyledir:
Ak möngülüü aska zoolor, talaalar,
Elibizdin canı menen barabar.
Sansız kılım Ala-Toosun mekendep,
Saktap keldi bizdin ata-babalar.
Algalay ber, Kırgız el,
Azattıktın colunda.
Örkündöy ber, ösö ber,
Öz tagdırın kolunda.
Bayırtadan bütkön münöz elime,
Dostoruna dayar dilin berüügö.
Bul ıntımak el birdigin şiretip,
Beykuttuktu beret Kırgız cerine.
Algalay ber, Kırgız el,
Azattıktın colunda.
Örkündöy ber, ösö ber,
Öz tagdırın kolunda.
Atkarılıp eldin ümüt, tilegi,
Celbiredi erkindiktin celegi.
Bizge cetken ata saltın, murasın,
Iyık saktap urpaktarga bereli.
Algalay ber, Kırgız el,
Azattıktın colunda.
Örkündöy ber, ösö ber,
Öz tagdırın kolunda.【1】
Sözlerin Türkçesi ise şöyledir:
Ak karlı yalçın kayalar, dağlar
Yurdumuzun canı ile birdir
Sayısız yüzyıllar Ala Dağ'ı mekân edinip
Korudular bizim atalarımız
İlerleyiver Kırgız yurdu
Özgürlük yolunda
Gelişiver, büyüyüver
Kendi yazgın elinde
Gerçekleştirilip halkın ümidi, dileği
Dostlarına hazır kalbini vermeye
Bu birlik halk birliğinin kaynaştırıp
Barışı verir Kırgız yeline
İlerleyiver Kırgız yurdu
Özgürlük yolunda.
Gelişiver, büyüyüver
Kendi yazgın elinde
Gerçekleştirilip halkın ümidi, dileği
Dalgalandı özgürlüğün bayrağı
Bize ulaşan ata geleneğini, mirasını
Kutsal bilip koruyarak gelecek nesillere verelim
İlerleyiver Kırgız yurdu
Özgürlük yolunda.
Gelişiver, büyüyüver
Kendi yazgın elinde.【2】
Kırgızistan millî marşını incelerken ilk dikkati çeken unsur, metindeki yoğun coğrafî gönderimlerdir. Ülkenin güneydoğusunda Atbaşı ve Fergana sıradağları, güneyinde Suusamır, kuzeyinde Tanrı Dağları’nın kuzey uzantısı olan Kırgız Sıradağları, kuzeydoğusunda Kunzey-Alatau ve doğusunda deniz seviyesine göre en yüksek kesimleri oluşturan Alatau anılır. Kırgızistan dört bir yandan dağlarla çevrili bir ülkedir. Kırgızların bugünkü topraklarına çok eski dönemlerde yerleştiği düşünüldüğünde bu coğrafyanın millî hafızada ve refleksif kültürde bıraktığı izler marşta belirgindir.
Metinde “ala dağlar” ve “atalar” sözcükleri üzerinden hem dağ hem de atalar kültüne dair motifler görünür. Bunun yanı sıra özgürlük, ata, miras gibi kelimeler, marşın bağımsızlık vurgusunu güçlendiren unsurlardır. Kırgız atalarının geçmişten bugüne halkı koruduğu ve bu sayede bugünlere gelindiği fikri öne çıkmaktadır.
“Dostlarına hazır kalbini vermeye” ifadesi Kırgız halkının fedakârlığını anlatırken, “kendi yazgın elinde” sözü de özgürlüğe giden yolda gereken gücün Kırgız halkının bizzat kendisinde bulunduğunu dile getirmektedir.
