Köken

Kitap kelimesi, Türkçeye Arapçadan geçmiş olup kökeni kitāb (كتاب) sözcüğüne dayanır. Bu sözcük Arapça kataba (كَتَبَ) yani “yazdı” fiilinden türetilmiş, fiˁāl vezninde bir mastardır ve “yazılı şey, belge, yazılmış metin” anlamını taşır. Kataba fiilinin kökü olan ktb, yalnızca Arapçaya özgü değildir; İbranice ve Aramice gibi Sami dillerinde de benzer biçimlerde yer alır (kətab, kətāb). Bu dillerde kelimenin en eski anlamı “dikiş dikmek, bağlamak, bir araya getirmek”tir; zamanla “harfleri birleştirme” anlamı üzerinden “yazı yazmak” fiilini karşılamaya başlamıştır. Arapçadaki kitāb kelimesinin, büyük olasılıkla Aramice üzerinden alıntılandığı düşünülmektedir. Böylece kitap, hem kökensel hem de tarihsel olarak “bir araya getirilmiş yazılı metin” anlamını taşır.

Kullanım Alanları

• Kültür ve edebiyat: Roman, şiir, deneme, tarih gibi edebi ya da sanatsal türlerin toplandığı eserlere verilen isim.
• Dini terminoloji: Kutsal metinleri ifade eder; örn. “semavi kitaplar” ya da “ilahi kitaplar”.
• Yasa ve hukuk: Kanun kitapları ya da düzenleyici metinleri ifade eden bir terim olarak kullanılır (örn. ceza kitabı).
• Gündelik dil ve deyimler: “Kitabı baştan yazmak”, “kitaba uymak”, “kitabına göre” gibi deyimlerde yer alır.