Kızılcahamam Bazlaması, Ankara’nın Kızılcahamam ilçesine özgü, yöresel bir fırıncılık ürünü olan mayalı bir ekmek türüdür. Yöre halkı tarafından uzun yıllardır üretilen ve tüketilen bu bazlama, ilçenin kültürel mirasının önemli bir parçasını oluşturur.

Tanım ve Özellikler

Kızılcahamam Bazlaması, esnek ve yumuşak dokusunu uzun süre koruyabilmesiyle dikkat çeker. Geleneksel yöntemlerle, katkı maddesi kullanılmadan ve Kızılcahamam’ın yerel suyuyla üretilir. Türk Gıda Kodeksi Buğday Unu Tebliği’ne uygun buğday unuyla hazırlanan bazlama, 25-28 cm çapında ve 3-4 cm kalınlığındadır. Pişmiş bir bazlamanın net ağırlığı 380-430 gram arasında değişir. Üretimden itibaren 7 gün içinde tüketilmesi önerilir. Besin değerleri açısından, 100 gram bazlama yaklaşık 224 kcal enerji, 5,76 g protein, 0,14 g yağ, 48,26 g karbonhidrat ve 877 mg tuz içerir.

Üretim Yöntemi

Kızılcahamam Bazlaması'nın üretimi, ustalık gerektiren geleneksel bir süreçtir. 180 adet bazlama için kullanılan malzemeler şunlardır: 50 kg buğday unu, 0,5 kg tuz, 130 g yaş maya ve ılık su.

Üretim süreci şu şekilde ilerler:

1. Hamur Hazırlığı: Buğday unu elenerek geniş bir yoğurma kabına alınır. İçine tuz ve yaş maya eklenir. Ardından, ılık su azar azar ilave edilerek hamur yoğrulur. Hamurun kıvamı, ele yapışmayacak kadar sert, ancak şekil alabilecek kadar yumuşak olmalıdır. Sert bir hamur, bazlamanın yeterince kabarmasını engeller.
2. Dinlendirme: Yoğrulan hamur, 20-22°C sıcaklıkta 1,5 saat dinlendirilir. Bu süre, hamurun mayalanması için gereklidir.
3. Şekillendirme: Mayalanan hamurdan 480 gramlık bezeler ayrılır ve yuvarlak şekilde açılır. Bu bezeler, ahşap pasalarda üst üste konularak 15 dakika daha dinlendirilir.
4. Pişirme: Dinlenen hamur parçaları, bazlama küreği üzerine alınarak el ile inceltilir ve 250°C sıcaklıktaki metal sac üzerine yerleştirilir. Sac üzerinde hamur, küçük parmak hareketleriyle daha da inceltilir. Üst yüzeyinde kabarcıklar oluştuğunda hamur ters çevrilir ve diğer yüzeyi de pişirilir. Yaklaşık 15 dakika içinde her iki yüzey pişmiş olur.

Coğrafi Bağlantı ve Denetim

Kızılcahamam Bazlaması, yörenin kültürel birikimiyle şekillenmiş ve Kızılcahamam ilçesiyle özdeşleşmiştir. Üretim ve pişirme süreçlerinin tamamı, bu coğrafi sınırlar içinde gerçekleşmelidir. Ürünün kalite ve uygunluk kontrolleri, Kızılcahamam Belediyesi koordinasyonunda, İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, İlçe Zabıta Müdürlüğü ve Kızılcahamam Esnaf ve Sanatkârlar Odası’ndan oluşan bir kurul tarafından yürütülür. Bu kurul, her yıl rutin denetimler yapar ve şikâyet durumunda ek incelemelerde bulunur. Denetim süreçlerinde kamu veya özel kuruluşlardan uzman desteği alınabilir.

Tescil Bilgileri

Kızılcahamam Bazlaması, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında mahreç işareti olarak 14 Aralık 2018 tarihinde tescil edilmiştir. Başvuru, Kızılcahamam Belediye Başkanlığı tarafından 9 Aralık 2016 tarihinde yapılmıştır. Tescil, ürünün Kızılcahamam ile olan bağını ve geleneksel üretim yöntemlerini koruma altına alır. Üretici firmalar, coğrafi işaret adını markalarıyla birlikte ürün üzerinde kullanabilir.