Konya vişne tiridi, Konya iline özgü, tereyağı veya sadeyağda kızartılmış ekmek dilimlerinin üzerine vişneli şerbet dökülerek hazırlanan geleneksel bir tatlıdır. Konya yemek kültürünün önemli bir parçası olan bu tatlı, geçmişten günümüze uzanan köklü bir geleneğe sahiptir ve Konya iliyle olan ün bağı nedeniyle 27 Ekim 2021 tarihinde mahreç işareti olarak tescil edilmiştir.
Tanım ve Ayırt Edici Özellikler
Konya vişne tiridi, basit ancak kendine özgü bir lezzet sunar. Temel olarak ekmek dilimlerinin tereyağı veya sadeyağda kızartılması ve ardından vişne, şeker ve su ile hazırlanan şerbetin bu ekmekler üzerine dökülmesiyle yapılır. Tatlı, genellikle soğuk olarak ve isteğe bağlı olarak kaymakla servis edilir. Konya’nın mutfak mirasının bir yansıması olan bu tatlı, hem malzeme sadeliği hem de lezzet derinliğiyle öne çıkar.
Üretim Yöntemi
Konya vişne tiridinin hazırlanışı için gerekli malzemeler ve yöntem şu şekildedir (4 kişilik):
Malzemeler
- 6 dilim ekmek
- 200 g tereyağı veya sadeyağ
- 1 kg vişne
- 250 ml su
- 500 g beyaz şeker
Hazırlanışı
- Tereyağı veya sadeyağ bir tavada ısıtılır. Ekmek dilimleri, her iki yüzü pembeleşinceye kadar bu yağda kızartılır.
- Kızartılan ekmekler derin bir tepsiye yerleştirilir.
- Vişnelerin çekirdekleri çıkarılır. Vişneler, şeker ve su ile birlikte bir tencerede kaynatılır. Kaynama başladıktan sonra ocak kısılır ve karışım iki dakika daha kaynatılarak ateşten alınır.
- Ilık vişneli şerbet, kızartılmış ekmeklerin üzerine dökülür.
- Tatlı, soğuduktan sonra isteğe bağlı olarak kaymakla servis edilir.
Coğrafi Bağlantı
Konya vişne tiridi, Konya ilinin sınırlarıyla sıkı sıkıya bağlantılıdır. Tatlı, Konya’nın mutfak kültüründe önemli bir yere sahip olup, geçmişi eskiye dayanan bir gelenek olarak varlık sürdürür. Bu nedenle, ürünün tüm üretim aşamaları Konya ili sınırları içinde gerçekleştirilir. Konya vişne tiridinin adı ve mahreç işareti amblemi, ürünün kendisi veya ambalajı üzerinde yer alır. Eğer bu mümkün değilse, işletmede kolayca görülebilecek bir şekilde bulundurulur.
Tescil Bilgileri
Konya vişne tiridi, Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından 16 Eylül 2020 tarihinde yapılan başvuruyla, 27 Ekim 2021 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından mahreç işareti olarak tescil edilmiştir (Tescil No: 935). Tescil, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında korunmaktadır.
Denetim Süreci
Konya vişne tiridinin üretim ve kullanım standartlarının korunması, Konya Büyükşehir Belediyesi koordinasyonunda oluşturulan bir denetim mercii tarafından sağlanır. Bu merci, Konya Büyükşehir Belediyesi Sağlık ve Sosyal Hizmetler Dairesi, Konya İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Konya Gastronomi ve Turizmciler Derneği ile Necmettin Erbakan Üniversitesi Turizm Fakültesi’nden birer uzman temsilciden oluşan beş kişilik bir ekipten oluşur. Denetimler, yılda bir kez düzenli olarak yapılır ve şikâyet ya da ihtiyaç durumunda ek denetimler gerçekleştirilir.
Denetimlerde şu kriterler esas alınır:
- Kullanılan bileşenlerin ve miktarlarının uygunluğu,
- Üretim yöntemine ve servis aşamasına uygunluk,
- Konya Vişne Tiridi ibaresi ve mahreç işareti ambleminin doğru kullanımı.
Denetim mercii, gerektiğinde kamu veya özel kuruluşlardan uzman desteği alabilir veya hizmet satın alabilir. Tescil ettiren Konya Büyükşehir Belediyesi, hakların korunması için hukuki süreçleri yürütür.
