Köken

Arapça kökenli bir kelimedir. Arapça matah  “eşya" anlamına gelen metāʿ kelimesinden türemiştir. Türkçede anlamı zamanla genişleyerek bazen alaycı bir ifadeyle “önemsiz, değersiz şey” anlamını da kazanmıştır.

Kullanım Alanları

Günlük konuşma dilinde, bir nesnenin, işin ya da kişinin değerinin abartıldığını düşündüğümüzde alaycı bir dille küçümsemek için kullanılır.

Halk ağzında, çoğunlukla ironik ya da aşağılayıcı bir tonla, bir şeyin önemli veya değerli olmadığını ifade etmek için tercih edilir.

Deyimsel kalıplarla birlikte kullanıldığında (örneğin: “ne matah bir şeymiş”) hem içerik hem ton olarak eleştiri, sitem, ya da hafif öfke anlamı taşıyabilir.

Yazılı ve edebî anlatımlarda, karakterlerin küçümseyici bakış açısını yansıtmak için kullanılabilir.

Olumsuz pekiştirme amacıyla da kullanılır: “bir matah yanı yok”, “ne matah iş yaptıysa”.