Köken
Mehterbaşı sözcüğü Farsça "mehter" ve Eski Türkçe "baş" kelimelerinin bir araya gelmesiyle oluşmuş birleşik isimdir. Mehter, Farsça "en büyük, üstün" anlamlarına gelen mihter مهتر sözcüğünden alınmıştır. Bu sözcük aynı zamanda Farsça ve Orta Farsça "büyük" anlamındaki mih مه veya mēh میه sözcüklerinin +tar ekiyle kıyas halidir. Baş ise Eski Türkçe "reis, lider, kafa" anlamlarındaki baş sözcüğünden alınmıştır.
Kullanım Alanları
- Tarih: Askeri tarih incelemelerinde, Osmanlı Devleti'nin ordu yapılanmasındaki mehterhânenin (askerî bando) başındaki kişiyi isimlendirirken kullanılır.
- Kültür ve Sanat: Geleneksel ve kültürel organizasyonlarda sahne alan mehter takımının sorumlusunu, yöneticisini nitelerken kullanılır.
- Turizm: Müze ve açık hava etkinliklerinde kültürel tanıtım amacıyla kullanılır.
- Gündelik Dil: Genellikle mecaz anlamda, bir işin başındaki kişiyi nitelerken kullanılır.