Köken
Mercanköşk kelimesi, Türkçeye Farsça marzangūş (مرزنگوش) sözcüğünden geçmiş olup “kekiğe benzeyen aromatik bir bitki” anlamında kullanılır. Bu sözcük, Farsça marzan (مرزن, “fare”) ve gūş (گوش, “kulak”) kelimelerinin birleşiminden oluşur; “fare kulağı” anlamı, bitkinin yapraklarının şekline mecazi bir göndermedir. Marzangūş, Orta Farsçadaki aynı anlama gelen marzangōš biçiminden evrilmiştir. Ayrıca, bu bitkiyle ilgili Yunanca matsurána ve Geç Latince marjoranum biçimlerinin Arapça ya da Türkçeden etkileşimle alındığı; Fransızca marjolaine, İngilizce marjoram ve İspanyolca mejorana gibi Batı dillerindeki karşılıklarının ise bu Geç Latince formdan türediği bilinmektedir.
Kullanım Alanları
- Botanik: Kekikgiller (Lamiaceae) familyasına ait özgül bir tür adı olarak.
- Gastronomi: Baharat ve tat verici bitki tanımı olarak (“mercanköşk ile tatlandırılmış”).
- Tıbbi Bitkiler: Geleneksel tıpta yatıştırıcı ve sindirim düzenleyici etkiler bağlamında.
- Kültürel Söylem: Halk hekimliği, aktarlık ve Anadolu mutfak terminolojisinde yaygın kullanım.