Köken
Mısra sözcüğü, Türkçeye Arapçadan geçmiş olup mıṣrāʾ biçimindedir. Arapçada bu kelime, aslen “kapının iki kanadından biri” anlamına gelirken, edebi kullanımda bir beytin iki parçasından her birini tanımlamak üzere mecaz anlam kazanmıştır. Sözcük, ṣaraʿa fiilinden türetilmiş olup bu fiil “yere indirmek, düşürmek” anlamı taşır. Miṣrāʾ, bu fiilden mifˁal vezniyle türetilmiş bir alet adıdır; yani fiilin gerçekleştiği ya da gerçekleşmesine aracılık eden öğeyi ifade eder. Bu bağlamda, kapı kanadı gibi iki eş parçadan oluşan yapıların biri olarak algılanan mısra, nazım birimi olan beyitteki yarım dizelerden her birini betimlemek üzere edebi terminolojiye geçmiştir.
Kullanım Alanları
- Edebiyat ve şiir bilgisi: Beytin ya da dize yapısının yarısını ifade etmek için temel terimdir.
- Aruz ve vezin sistemleri: Her mısra kendi ölçü ve durak yapısıyla ayrı ayrı değerlendirilir.
- Şiir çözümlemesi: Ahenk, anlam ve yapı bakımından dize düzeyinde inceleme yapılırken kullanılır.
- Eğitim ve metin incelemesi: Öğrencilere şiirin yapısal öğelerini öğretmede başlıca kavramlardan biridir.