Mızık Çamı, Kütahya ili Domaniç ilçesine bağlı Domur köyünde yer alan ve “anıt ağaç” statüsünde koruma altına alınmış tarihi bir karaçamdır (Pinus nigra). Osmanlı Devleti’nin kuruluş dönemiyle ilişkilendirilen bu ağaç, hem doğal özellikleri hem de kültürel rivayetleriyle dikkat çekmektedir.
Konum
Mızık Çamı, Domaniç ilçe merkezine yaklaşık 3 kilometre mesafede, Domur köyü sınırları içinde bulunmaktadır. Bu konum, Domaniç yaylaları ve çevresindeki ormanlık alanların doğal peyzajı içerisinde yer almakta olup, bölgenin doğa-kültür turizmi açısından da öne çıkan unsurlarından biridir.
Domaniç Mızık Çamı (Türkiye Kültür Portalı)
Fiziksel Özellikleri
Mızık Çamı karaçam türündedir. Yapılan ölçümlere göre:
- Boyu: 11 metre
- Gövdedeki çevresi: 4,70 metre
- Yaşı: Yaklaşık 740–750 yıl
Kütahya İl Çevre Durum Raporu’nda 1980 yılında yapılan incelemelerde ağacın yaşının 743 olarak belirlendiği kaydedilmiştir.
Mızık Çamı( Fotoğraf: Zeynep Duvar)
Tarihsel ve Kültürel Önemi
Mızık Çamı, Osmanlı tarihinin kuruluş süreciyle ilgili rivayetlerde önemli bir yere sahiptir. Anlatıya göre, Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman Gazi, çocukluğunda büyükannesi Hayme Ana tarafından bu ağacın dallarına kurulan salıncakta sallanmıştır. Bu nedenle halk arasında “Beşik Çamı” olarak da anılmaktadır.
Bu rivayet, ağacı yalnızca doğal bir varlık olmaktan çıkarıp, Osmanlı’nın tarihsel mirasıyla bağdaştırılmış simgesel bir unsur haline getirmiştir.
Doğal Süreç ve Tescil
Mızık Çamı, uzun ömrünün sonunda 1980’li yıllarda doğal etkenler sonucu devrilmiştir. Ağaç, devrilmesinden kısa süre sonra, 15 Temmuz 1988 tarihinde Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından “anıt ağaç” olarak tescil edilmiştir.
Mızık Çamı (T.C. Domaniç Kaymakamlığı)
Günümüzdeki Durum
Mızık Çamı, günümüzde Kütahya’nın kültürel ve doğal mirasının önemli bir parçası olarak değerlendirilmektedir. Anıt ağaç statüsüyle kayıt altına alınmış, Osmanlı’nın kuruluş dönemiyle ilişkilendirilmiş ve çeşitli kültürel yayınlarda yerini almıştır. Doğa ve tarih bütünlüğünü yansıtan bu ağaç, Domaniç ilçesinin turizm potansiyelinde de öne çıkan unsurlardan biridir.