Köken

Arapça muḳadderāt (مُقَدَّرَات) kelimesinden Türkçeye geçmiştir. “Mukadder” (önceden takdir edilmiş) kökünden türemiştir ve çoğul bir yapıdadır. Osmanlı Türkçesi metinlerinde yaygın biçimde kullanılmıştır. Zamanla yerini “kader” ya da “yazgı” sözcüklerine bırakmış, ancak edebi metinlerde ve tarihî anlatımlarda varlığını sürdürmektedir.

Kullanım Alanları

Dinî metin ve söylemlerde, insanın başına gelen olayların ilahi bir düzen içinde önceden belirlenmiş olduğuna inanılan durumları tanımlamak için kullanılır.

Edebî ve felsefî yazılarda, kadercilik anlayışını veya insanın kontrolü dışında gelişen olayları ifade etmek amacıyla tercih edilir.

Günlük konuşmalarda, çaresizlik veya kabullenme içeren durumlar anlatılırken başa gelenlerin “kader” olarak değerlendirilmesi anlamında yer alır.

Tarihî belgeler ve hatıratlarda, milletlerin veya devletlerin tarihsel gidişatları da bazen “mukadderat” olarak anılır.