Nyuzen jumbo karpuzu (Nyuzen Jumbo Suika), Japonya'nın Toyama Eyaleti'ne bağlı Nyuzen Kasabası'nda yetiştirilen ve ülkenin Coğrafi İşaretli (GI) ürünlerinden biri olarak tescillenmiş bir karpuz çeşididir.
Özellikleri
Nyuzen Jumbo Karpuzu, ortalama 17 ila 19 kilogram ağırlığa ulaşan, iri bir karpuzdur. Bu ağırlık, 7 ila 9 kilogramlık geleneksel Japon büyük karpuzlarının neredeyse iki katıdır. Fiziksel görünümü, dikdörtgen şekli ve koyu renkli, çizgili kabuğu ile bilinmektedir. Tadı tatlıdır ve yendiğinde ağızda bir tatlılık bırakır. Şekli, boyutu ve aroması, onu bölgenin tanınmış bir ürünü yapmıştır. Yerel festivallerde ve etkinliklerde yaygın olarak kullanılırken yaz aylarında minnettarlığı ifade eden bir hediye olan "ochugen" olarak da verilir. Yetiştirmede kullanılan ana çeşit "Nyuzen Jumbo" olup benzer özelliklere sahip eşdeğer çeşitler de tercih edilebilir.
Nyuzen Jumbo Karpuzu Hakkında (地理的表示産品情報発信サイト)
Yetiştirme Alanı ve Teknikleri
Bu karpuzun üretim alanı, Toyama Eyaleti'nin kuzeydoğu kesimindeki Shimoniikawa İlçesi'ne bağlı Nyuzen Kasabası'dır. Bölge, Hida Dağları ile çevrilidir ve Kurobe Nehri'nin şekillendirdiği geniş bir alüvyon yelpazesi üzerinde yer alır. Bölgenin toprak yapısı, karpuz yetiştiriciliği için uygun olan kumlu ve sığ işlenmiş topraklardan oluşur. Bu toprakların düşük su tutma kapasitesi, yüksek neme maruz kalan karpuzların uzun süre yetiştirilmesini ve büyük, ağır meyveler olarak büyümesini mümkün kılar. Yetiştirme teknikleri, karpuzların iyi gelişmesi için önemlidir; 60 cm'den fazla aralıklarla dikim yapılır ve bitki başına en fazla iki meyve bırakılarak besin maddelerinin hasat edilecek karpuzlarda yoğunlaşması sağlanır. Ayrıca, güneş yanığı hasarını önlemek için pirinç samanından yapılmış özel şemsiyeler kullanılır. Tekrarlanan ekimden kaynaklanan zararı önlemek amacıyla, tarlalar ekimden sonra en az altı yıl süreyle kullanılmaz. Hasat edilen karpuzlar, pazara sunulmadan önce 9 kg'ın üzerinde bir ağırlığa ulaşmalıdır.
Tarihçe ve Markalaşma
Bölgede büyük boy karpuz yetiştiriciliğinin tarihi yaklaşık 1897 yılına kadar uzanmaktadır. Bu durum, bir asrı aşkın bir süredir biriken yetiştirme tekniklerinin gelişmesine ve toprağı iyileştirme, zararlıları kontrol etme ve meyveleri büyütme yöntemlerinin ortaya çıkmasına yol açmıştır. Meiji döneminde başlayan iri karpuz yetiştiriciliği, Taisho döneminde yurt dışına bile ihraç edilmiş ve bu dönemde 96 hektarlık bir alanda ekim yapılmıştır. Ancak, sonraki yıllarda savaş ve değişen tüketici tercihleri ekim alanlarını daraltmıştır. Kaliteyi artırmak ve yetiştirme tekniklerini paylaşmak amacıyla 1971 yılında bir kooperatif kurulmuş, 1982'de ise adı "Nyuzen Kasabası Jumbo Karpuz Üretim Kooperatifi" olarak değiştirilmiştir. 1983 yılı civarında, yerel olarak üretilen bu karpuzlar "Nyuzen Jumbo Karpuz" markası altında pazara sunulmaya başlanmıştır. Eskiden taşıma kolaylığı için pirinç saklamaya yarayan hasır torbalara konulan bu karpuzların, günümüzde bile bazen dokunmuş pirinç samanından yapılmış özel kaplarda paketlendiği görülmektedir.
