Ömer Sikkînî (Bıçakçı Ömer Dede) Türbesi, Bolu’nun Göynük ilçesinde yer alan ve yörede derviş geleneğinin en eski temsilcilerinden biri olduğu kabul edilen bir ziyaret makamıdır. Türbe, hem tasavvufî geçmişi hem de Göynük’ün Osmanlı dönemindeki manevi yapısında oynadığı rol nedeniyle tarihî değere sahiptir.

Türbe, Göynük ilçe merkezinde, ilçe genelindeki diğer türbe ve dini yapılarla birlikte “manevi kimlik alanı” oluşturan bölgede yer alır. Yerel kaynaklarda türbenin, Akşemseddin geleneğiyle birlikte şekillenen Göynük’ün kutsal mekânlar zincirinin bir parçası olduğu belirtilmektedir.

Ömer Sikkînî, Göynük’te yaşamış bir derviş ve halk arasında veli kabul edilen bir şahsiyettir. Hayatına dair kronolojik bilgiler sınırlı olmakla birlikte, kişiliği ve yerel hafızadaki yeri şu şekilde öne çıkar:

• Tasavvufî çevrede “Sikkînî / Sekkînî” adıyla anılması, manevi yolculuğunun keskinlik, arınma ve nefis terbiyesiyle ilişkilendirildiğine işaret eder.
• Halk arasında kullanılan “Bıçakçı Ömer Dede” ifadesi ise dervişlerin el sanatları ile geçinmelerine dayanan ahi geleneğinin izlerini taşır.
• Göynük’e gelişi, bu tür şeyh-dervişlerin yeni yerleşimlerde dini-manevi nüveyi oluşturmaları geleneğiyle uyumludur.
• Vefatından sonra mezarı kısa sürede ziyaretgâh haline gelmiş ve zamanla türbeye dönüştürülmüştür.

Böylece Ömer Sikkînî, hem bir “derviş”, hem de Osmanlı taşrasında halk tasavvufunun temsilcilerinden biri olarak kabul görmüştür.

^{Ömer Sikkînî Türbesi (Kültür Portalı)}

Mimari Özellikler

Ömer Sikkînî (Bıçakçı Ömer Dede) Türbesi, sade ve küçük ölçekli yapısıyla Göynük’teki tasavvufî mimari geleneğin karakteristik bir örneğidir. Türbe taş ve ahşap temel malzeme kullanılarak inşa edilmiş olup, yerel mimari dokuya uyumlu bir görünüm sergiler. Yapı tek mekânlıdır ve anıtsal bir kimlikten ziyade derviş türbelerine özgü daha mütevazı bir mimari tasarım anlayışıyla şekillendirilmiştir. Dış cephede süsleme ögeleri bulunmamakta olup yapı, gösterişten uzak biçimi ile içeride yatan kişinin zühd ve tevazu ile ilişkilendirilen manevi kimliğini daha görünür kılacak şekilde düzenlenmiştir. İç mekân da aynı sadeliği benimser; türbe ziyaretçinin doğrudan kabre yöneldiği yalın bir düzenlemeye sahiptir.

Tarihsel ve Manevi Bağlam

Göynük, Osmanlı döneminde velî ve derviş menkıbeleriyle şekillenen bir dini merkez olarak tanınmıştır. Türbe de bu kimliğin parçalarından biridir. Sikkînî’nin adı, Göynük’teki “gazi-derviş yerleşimi” geleneğiyle birlikte anılmakta; bölgede İslâm'ın sürekliliğini temsil eden bir kimlik taşımaktadır.

Ziyaret Geleneği

Türbe günümüzde de ziyaret edilmektedir. Yerel halk tarafından dua ve anma mekânı olarak kabul görmektedir. Göynük’teki diğer türbelerle birlikte bir ziyaret rotasının parçası olması, türbenin toplumsal hafızadaki sürekliliğini güçlendirmektedir. Türbe günümüzde de ziyarete açık olup korunmaktadır.