Sinir Sistemimiz ve Vagus Siniri
Çevresel sinir sistemimizin motor bölümü somatik ve otonom olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Otonom sistemimiz ise parasempatik ve sempatik olmak üzere ikiye ayrılır. Parasempatik ve sempatik sistemimiz tehdit durumunda, uygun tepkiler vermemizi sağlamaktadır.
Polivagal teori temelde, vagus sinirinin duygularımızı düzenlemedeki rolüne odaklanmıştır. Vagus, parasempatik sinir sistemimizin ana sinidir ve bedenimizle beynimizi birbirine bağlar. Beyinden iç organlara, iç organlardan da beyine çift yönlü uyarım gönderen vagus, gezgin olarak da anılmaktadır. Vagus sinirimiz vücudumuzda ikiye ayrılır ve diyaframımızın altında kalan dorsal vagus, diyafram altında kalan bölgenin yönetimden sorumluyken diyaframımızın üstünde kalan ventral vagus ise geriye kalan bölgenin yönetiminden sorumludur.
Tehditlere Karşı Verilen Tepkiler
Bireyler nörosepsiyon yoluyla güvenlik ve tehlike ipuçlarını tararlar, eğer tehdit edici bir durumla karşı karşıyaysalar ve bu tehdit karşısında yeteri kadar güçlülerse ya savaş tepkisi ya da kaç tepkisini verirler. Bu tepkileri vermelerini sağlayan sistem bireylerin sempatik sistemleridir. Fakat karşılaşılan tehdit edici durum birey için çok ağır ve eziciyse, bireyin gücü bu durum karşısında yetersizse bireyler donma tepkisi verirler. Bu donma tepkisini vermelerini sağlayan ise vagus sinirinin diyafram üstünde kalan kısmı olan dorsal vagustur ve bireyler bu noktada dorsal vagal durumdadır.
Polivagal Teori'nin Amacı
Tehdit edici durum ortadan kalktığında bireyler tekrar normal hallerine dönmeye başlayıp, gevşeyip sakinleşir ve çevreyle iletişim kurabilirler. Bu durumda ise ventral vagus kontolü eline alır ve bireyler ventral vagal durumdadır. Fakat bu normale dönme ve iletişim kurma hali bireylerin çoğu için kolay olmamaktadır. Bireyler karşılaştıkları tehdit edici durumun ardından donma tepkilerini sürdürüp, dorsal vagal durumda kalabilirler. Polivagal teorinin de amacı, kişiyi önce dorsal vagal durumdan sempatik sinir sistemi düzeyine (yani tehdit edici duruma karşı savaşma ya da kaçma davranışı sergilemesine) ve ardından da ventral vagal durumuna getirmektir. Bu geçişin oldukça sakin ve dengeli bir şekilde gerçekleştirilmesi oldukça önemlidir.
Polivagal Teori’nin Amacı
