Hamsikoli, Rize mutfağına özgü, hamsi ve çeşitli yeşilliklerin kullanılmasıyla hazırlanan geleneksel bir fırın yemeğidir. Karadeniz bölgesinin tarımsal ürünleri ve deniz kaynaklı besinleri temel alan bu yemek, özellikle kış aylarında tüketilir.
Ürün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Hamsikoli, mısır unu, taze hamsi ve çeşitli yeşilliklerin karıştırılmasıyla hazırlanan ve fırında pişirilen, tuzlu kek ya da ekmek benzeri bir Karadeniz yemeğidir. Dış yüzeyi altın sarısı bir kabukla kaplıdır; iç kısmı ise hamsi ve yeşillik parçalarıyla doludur. Genellikle dilimlenerek servis edilir. Tadında, taze hamsinin kendine özgü deniz kokusu pazı ve pırasadan gelen hafif bitkisel aromalarla dengelenir.
Hamsikoliyi benzerlerinden ayıran en belirgin özellikler arasında glutensiz bir un olan mısır ununun temel malzeme olarak kullanılması ve içinde bol miktarda yeşillik bulunması yer alır. Yemeğin özgünlüğü, taze hamsi kullanımı, bölgeye özgü yeşillikler ve geleneksel pişirme yöntemiyle bütünleşerek ortaya çıkar.
Hamsikoli Tarifi (TRT Türk)
Üretim Metodu
Hamsikoli’nin hazırlanmasında aşağıdaki malzemeler ve işlemler kullanılır:
Malzemeler (6–8 kişilik):
- 500 gram kılçıkları ayıklanmış hamsi
- 1 demet pazı
- 3–4 sap pırasa
- 1 demet maydanoz
- 2 adet yeşil biber
- 2 adet domates
- 3 büyük boy kuru soğan
- 6–7 dal taze soğan
- 1 çay bardağı sıvı yağ
- 3 su bardağı mısır unu
- Sıcak su (kıvamı ayarlamak için)
- Tuz, karabiber
Hazırlık ve Pişirme Süreci
Tüm yeşillikler iyice yıkandıktan sonra ince ince doğranır. Ayıklanmış hamsiler küçük parçalar hâline getirilerek hazırlanır. Doğranmış yeşillikler ve hamsiler geniş bir kapta bir araya getirilir. Bu karışıma mısır unu, sıvı yağ, tuz ve karabiber eklenir. Ardından, sıcak su kontrollü bir şekilde ilave edilerek karışım yoğrulur; elde edilen hamur, ekmek hamurundan daha gevşek bir kıvam alana kadar işleme devam edilir. Hazırlanan karışım yağlanmış bir fırın tepsisine dökülür ve üzeri düzeltilir. Önceden 170 dereceye ısıtılmış fırında, yaklaşık 70–80 dakika boyunca üstü kızarana kadar pişirilir. Fırın kapatıldıktan sonra, pişen ürün 10 dakika daha fırın içinde dinlendirilir. Son olarak, dilimlenerek sıcak ya da soğuk olarak servis edilir.


