Sarıkamış obsidyen taşı, Kars ilinin Sarıkamış ilçesinde doğal damarlar halinde bulunan, kristal yapısız, amorf volkanik camdır. Kars Ticaret ve Sanayi Odası tarafından yapılan başvuru (25 Eylül 2021, Dosya No: C2021/000361) sonucunda Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 18 Temmuz 2023 tarihinde mahreç işareti (Tescil No: 1412) olarak tescillenmiştir.

Coğrafi İşaret Süreci ve Kullanım Kuralları

• Başvuru: 25 Eylül 2021 (C2021/000361)
• Tescil: 18 Temmuz 2023, No: 1412 (Mahreç İşareti)
• Tescil Ettiren: Kars Ticaret ve Sanayi Odası
• Coğrafi Sınır: Tüm üretim, çıkarma ve işleme işlemleri Sarıkamış ilçesi sınırlarında yapılmalıdır.
• Kullanım Şartı: “Sarıkamış Obsidyen Taşı” ibaresi ve mahreç amblemi ürün üzerinde veya ambalajda yer almalı; kullanılmadığında işletmede görünür şekilde bulundurulmalıdır .
• Denetim: Kars TSO koordinasyonunda Kars TSO, Sarıkamış Kaymakamlığı ve Kafkas Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nden oluşan en az üç kişi tarafından yıllık denetim yapılır.

Teknik ve Mineralojik Özellikler

• Doğal Yapı: Kristal yapısız, amorf volkanik cam; atomik düzen tamamen düzensizdir.
• Renk ve Form: Siyah ve kahverengi renk çeşitleri; siyah olanlar midyeye benzer (konkoidal) kırınım yapısı sergiler; kahverengiler 10–15 cm kalınlıkta, 50 g–1 kg ağırlıkta damar yapıda bulunur.
• Fiziksel ve Kimyasal Özellikler:
• Renk: Siyah veya kahverengi (az miktarda yeşil ya da saydam)
• Doku: İnce taneli, masif, hiyalin yapıda
• Renkli perlitler: Sedefimsi gri-yeşilimsi tonlarda lifsi perlit yapılar içerir (perlit lifleri 40 cm çapına erişebilir).
• Kimyasal Bileşim (Siyah): %75,50–76 SiO₂; %12,80–13,20 Al₂O₃; %1,40–2,10 Fe₂O₃; Na₂O 4,70–4,80; K₂O 3,90–4,10; iz elementler düşük aralıkta bulunur.
• Kimyasal Bileşim (Kahverengi): Benzer oranlarda; diğer iz elementler ≤10 ppm düzeyindedir.

Üretim, İşleme ve İşlevsel Kullanımlar

• Çıkarma Metodu: Sarıkamış yüzeyinde veya yol yarmalarında damarlar şeklinde bulunur; elle çıkarılır, araç kullanılmaz. Boyut ve renk özelliklerine göre sınıflandırılır: opak olanlar masaj taşı; yarı saydam olanlar süs eşyası üretimi için ayrılır.
• Kesim ve Şekillendirme Süreci: Bor yağı uygulanarak kırılma riski azaltılır. Kaba kesimle 5–10 cm kalınlığında dilimlere ayrılır. Dilinim yönleri çatlaklara paralel seçilir; kabaşon ve piyon makineleriyle boncuk, küre, fasetleme işlemleri uygulanır.
• Parlatma ve Bitirme: Tamburlarda silisyum karbür tozu ile parlatma yapılır; dönme veya titreşim makineleri kullanılır. Enerji verimliliğine bağlı olarak işlem 5–13 gün arasında sürer; elle polisaj da uygulanabilir.
• Kullanım Alanları: Opak türleri masaj taşı; renkli yarı saydam türleri süs eşyası (kolye, yüzük, tespih vb.) üretiminde değerlendirilir.

Bölgesel Kimlik ve Ekonomik Etki

Sarıkamış bölgesinde eski dönemlerden bu yana obsidyen çıkarımı ve işçiliği yapılmaktadır; coğrafi sınır ile ün arasında kurumsal bir bağ oluşmuştur. SERKA ile iş birliğiyle yöresel ürün fuarlarında (YÖREX gibi) Sarıkamış Obsidyen Taşı tanıtımı yapılmış olup bölgenin marka değerine katkı sağlanmaktadır. Coğrafi işaretli ürünler içerisinde Kars’ın tanıtımına katkı sağlayan sembolik ürünlerden biridir; yerel üreticilerin ekonomik faaliyetlerini destekler.