Sûfîlerin Kavramları – Istılâhâtu’s‑Sûfiyye, 14. yüzyılda yaşamış Abdürrezzak Kâşânî tarafından kaleme alınan, Muhyiddin İbnü’l‑Arabî ekolünün önemli temsilcilerinden birinin eserdir. Dergâh Yayınları’nın İslam Klasikleri serisinden Eylül 2024’te yayımlanan bu kitap, tasavvuf terminolojisinin sistematik biçimde ele alındığı ilk kapsamlı çalışmalardan biridir. Eser, ekberiyye geleneği ve vahdet-i vücud öğretisinin kavramsal çerçevesini çözümleyen bir sözlük formatında düzenlenmiştir.

Konu

Metin, yaklaşık 500 tasavvufi terimin ebced sırasına göre tanımlandığı bir sözlük niteliğindedir. Yazar, İbnü’l‑Arabî’den aktardığı kavramları hem birebir hem yorumlayarak ve genişleterek sunar. Kavramların açıklamaları hem ilmi hem tasavvufi bağlamda yapılandırılmış; İbnü’l‑Arabî’nin ekberiyye geleneği içindeki yeri belirginleştirilmiştir. Bu yönüyle eser, hem klasik tasavvuf metinlerine bir rehber işlevi görür hem de sonraki nazari çalışmalar için referans kaynağı teşkil eder.

Temalar

• Vahdet‑i Vücud Öğretisi: Kavramlar aracılığıyla hareketin ontolojik merkezinin belirlenmesi anlatılır.
• Ekberiyye Geleneği: İbnü’l‑Arabî geleneğinin sistematik kavramsal sunumu yapılır.
• Terminoloji İncelemesi: Sözlük formatıyla kavramların tarihî ve kültürel bağlamı ele alınır.
• Metinlerarası Etkileşim: Kâşânî’nin İbnü’l‑Arabî yazınından doğrudan ve yorum yoluyla yaptığı katkılar incelenir.

Anlatım ve Üslup

Abdürrezzak Kâşânî, sözlük formatında bir ansiklopedik yaklaşımla, terimleri net biçimde tanımlayan açık bir üslup kullanır. Tanımlar sırasında mantıksal sistematik, örnekler ve İbnü’l‑Arabî’den yapılan alıntılar dikkatle sunulur. Eser, klasik tasavvuf eğitimi ve akademik çalışmalar açısından hem referans hem başvuru kaynağı niteliğindedir.