Akıllı Şehirlerin Tanımı, Gelişimi ve Geleceği
T3 Podcast'in bu bölümünde, akıllı şehirler konusunda uzman Mustafa Uçak'ı ağırlıyoruz. Uçak, akıllı şehirlerin tanımını, ortaya çıkış nedenlerini, coğrafi ve tarihi dokuyla olan ilişkisini, gelecekteki vizyonunu ve Türkiye'deki gelişmeleri detaylı bir şekilde anlatıyor.
T3 Podcast 1.Sezon 9.Bölüm Mustafa Uçak (T3 Vakfı)
Akıllı Şehir Nedir ve Neden İhtiyaç Duyuldu?
Mustafa Uçak'a göre akıllı şehir, "sakinlerinin yaşam kalitesini artırmak, kaynakları etkin ve verimli kullanmak amacıyla teknolojiden en ileri seviyede faydalanan, tüm paydaşların entegre olduğu sürdürülebilir şehir"dir. Bu ihtiyacın temelinde, 1950'lerden sonra hızla artan şehir nüfusu yatmaktadır. Bu demografik değişim, şehir yönetimlerini; ulaşım, altyapı ve çevre gibi alanlardaki sorunlara akıllı çözümler bulmaya yöneltmiştir.
Coğrafi Özelliklerin Etkisi ve Tarihi Dokuyu Koruma
Uçak, akıllı şehir çözümlerinin tasarlanmasında coğrafi özelliklerin belirleyici olduğunu belirtir. İstanbul gibi engebeli ve tarihi dokusu yoğun şehirlerin, düz bir coğrafyaya sahip Dubai gibi şehirlere göre farklı yaklaşımlar gerektirdiğini ifade eder. İstanbul'u, tarihi su kemerleri ve güneş saatleri gibi geçmişteki akıllı çözümlerin örnekleriyle "dünyanın ilk akıllı şehirlerinden biri" olarak niteler. Türkiye'nin, teknoloji yoğun Uzakdoğu yerine, tarihi dokuyu korumaya odaklanan Avrupa yaklaşımını benimsediğini vurgular.
Geleceğin Akıllı Şehirleri
Gelecekteki akıllı şehirlerin, teknoloji ve doğayı bir arada barındıran yapılar olacağını belirten Uçak, şu yeniliklerin öne çıkacağını öngörüyor:
- Mobilite: Uçan araçlar ve teslimat robotlarının yaygınlaşması.
- Tarım: Atıl alanlarda dikey ve topraksız tarım uygulamaları.
- Güvenlik: Yapay zeka destekli izleme sistemleri ile suçun önleyici bir şekilde engellenmesi.
- Dijitalleşme: Sanal ortamların ve deneyimlerin artması.
Tüm bu gelişmelere rağmen, asıl hedefin insanları mutlu edebilen, doğayla bütünleşik ve sürdürülebilir şehirler oluşturmak olduğunu vurguluyor.
Veri, Güvenlik ve Milli Teknoloji Hamlesi
Akıllı şehirlerde toplanan büyük verinin, ulaşım ve güvenlikten afet yönetimine kadar birçok alanda kullanılabileceğini ifade eden Uçak, bu verilerin güvenliğinin hayati önem taşıdığını belirtiyor. Tam bağımsızlık için yerli teknolojilerin kullanılması ve "milli verilerin yurt dışına çıkmaması" gerektiğini vurgulayarak, bu konunun Milli Teknoloji Hamlesi'nin kritik bir parçası olduğunu söylüyor.
Türkiye'deki Uygulamalar
Türkiye'deki akıllı şehir uygulamaları arasında şunları örnek veriyor:
- Esenler Akıllı Şehir Projesi: Kentsel dönüşüm kapsamında yürütülen, akıllı şehir teknolojilerine odaklanan bir projedir.
- Bursa Akıllı Şehir Projesi: Aktif bir şekilde yürütülen ve açık veri platformuyla öne çıkan bir projedir.
Uçak, akıllı şehirlerin ortak bir hedef olduğunu ve tüm paydaşların işbirliği yapması gerektiğini, aksi halde "egoların olduğu yerde akıllı şehir olmaz" diyerek işbirliği kültürünün önemine dikkat çekiyor.

